Το πιο τρομακτικό στοιχείο του τρέχοντος sell-off των διεθνών αγορών είναι πως δεν υπάρχει κανένα χρηματιστήριο που να θεωρείται πλέον ασφαλές. Ολόκληρος ο χρηματιστηριακός κόσμος είναι σε bear market.
Στο Λονδίνο, ο βασικός δείκτης FTSE 100 έχει ήδη χάσει 20% από τα πρόσφατα υψηλά του. Στη Γαλλία ο CAC-40 είναι σε βαθιά bear market με πτώση 27% από υψηλά έτους, ενώ το ίδιο ισχύει και για τον γερμανικό DAX με απώλειες της τάξης του 25%.
To Χονγκ-Κονγκ είναι πλέον και αυτό σε bear market αφού μόλις χτύπησε απώλειες της τάξης του 23% από τα πρόσφατα high του. Στη Βραζιλία, η υποχώρηση αγγίζει το 31%, ενώ μία ανάσα πριν την bear market είναι η αμερικάνικη αγορά με τον S&P 500 να χάνει 18% από τα πρόσφατα υψηλά και ο Dow Jones 16%.
Και δεν χρειάζεται να μιλήσουμε για την ευρωπεριφέρεια αφού με πρωταγωνιστή το Χ.Α., το οποίο χάνει 45% από τα υψηλά των 1747 μονάδων, είναι εδώ και καιρό σε βαθιά bear market με τα χρηματιστήρια της Ιταλίας και της Ισπανίας να υποχωρούν κατά 33% και 25% αντίστοιχα από τα υψηλά του 2011.
Από τις ΗΠΑ και την Ιταλία μέχρι την Ιαπωνία και την Ελλάδα, η εξαιρετικά αργή οικονομική ανάπτυξη, δυσχεραίνει την ικανότητα των κυβερνήσεων να εξυπηρετήσουν τα χρέη τους, τρομάζοντας έτσι τις αγορές και καταρρακώνουν την επενδυτική εμπιστοσύνη, μαυρίζοντας έτσι ακόμη περισσότερο τις προοπτικές της οικονομίας.
Αυτό που τρομάζει πιο πολύ από όλα στην τρέχουσα έκτακτη κατάσταση που βρίσκονται οι απανταχού αγορές είναι, πως οι χαράσσοντες πολιτική φαίνονται εντελώς ανήμποροι να σπάσουν αυτόν τον φαύλο κύκλο.
Η απόφαση της ΕΚΤ το περασμένο Σαββατοκύριακο να ξεκινήσει την αγορά ισπανικών και ιταλικών ομολόγων, αποτελεί σίγουρα ένα σημαντικό και ισχυρό βήμα, ωστόσο, δεν είδε την στήριξη ανάλογων πολιτικών μέτρων ούτε από το G7 ούτε και από το G20. Το μόνο που… άκουσαν οι επενδυτές ήταν ζεστά λόγια από τις δύο ομάδες οικονομίων, για την αποφασιστικότητα που έχουν για να αντιμετωπίσουν την δίδυμη κρίση του ευρώ και των ΗΠΑ.
Οπως επισημαίνει ο επικεφαλής μακροοικονομικής στρατηγικής της HSBC, κ. Philip Poole, οι κυβερνήσεις και οι κεντρικές τράπεζες θα έπρεπε να κάνουν πολλά περισσότερα αλλά φαίνονται ανήμποροι. Υπάρχει έλλειψη συντονισμού στο G20, και ο συντονισμός ήταν αυτό ακριβώς που βοήθησε κατά τη διάρκεια της πιστωτικής κρίσης. Πλέον αυτό έχει «σπάσει». Η βασική ανησυχία της αγοράς είναι οι προοπτικές της ανάπτυξης και ο βαθμός στον οποίο τίθεται πλέον σε κίνδυνο η παγκόσμια οικονομική ανάκαμψη.
Μεγάλη ειρωνεία της τρέχουσας κρίσης είναι πως οι απαιτήσεις των αγορών από τις κυβερνήσεις – οι οποίες και προστάζουν για μείωση του χρέους ώστε να μην κόψουν τη χρηματοδότηση- βάζουν σε σημαντικό κίνδυνο την οικονομική ανάπτυξη.
Οπως υπολογίζει η JP Morgan, η διεθνής δημοσιονομική προσαρμογή που λαμβάνει χώρα σήμερα, ξεπερνά το 1% το παγκόσμιου ΑΕΠ. Οπως σημειώνει, η μείωση των αμερικάνικων δαπανών το τελευταίο έτος έχει βαρύνει το ΑΕΠ της χώρας πιο πολύ από οποιοδήποτε άλλο μέτρο τα τελευταία 40 τουλάχιστον χρόνια.
Οπως τονίζει ο επικεφαλής αναλύσεων της Capital Spreads κ. Angus Campbell, αυτή τη στιγμή δεν φαίνεται να υπάρχει κανένα φρένο στις αγορές, δεν υπάρχει καμία εμπιστοσύνη και κανένα εμπόδιο να σταματήσει αυτήν την μαζική εκροή των κεφαλαίων διεθνώς από τις αγορές.
Οπως επισημαίνει και επικεφαλής έρευνας αγορών της BNP Paribas, κ. Philippe Gilsels, η έντονη αδυναμία των μετοχών αντικατοπτρίζει τον φόβο που κυριαρχεί γύρω από τις προοπτικές της οικονομίας μαζί με την πολύ βαριά συνειδητοποίηση πως οι χαράσσοντες πολιτική διεθνώς δεν μπορούν να κάνουν τίποτα για να προσφέρουν στήριξη στην αγορά.
Ελευθερία Κούρταλη
ekourt@kerdos.gr