Κάποτε θεωρούνταν ένας πολύ πρακτικός τρόπος για να διασχίσεις την Ευρώπη.
Σταδιακά τα δρομολόγιά τους έσβησαν, καθώς οι πτήσεις χαμηλού κόστους και η φθηνή βενζίνη οδήγησαν τους ταξιδιώτες σε αεροδρόμια και αυτοκινητόδρομους.
Τώρα, τα νυχτερινά τρένα επιστρέφουν δυναμικά, ως μία πρακτική – αλλά και συναρπαστική- μορφή βιώσιμου τουρισμού.
«Τα νυχτερινά τρένα επιστρέφουν» τόνισε στη συνέντευξη που παραχώρησε στο euronews o Κρις Ένγκελσμαν, συνιδρυτής της νεοφυούς συνεταιριστικής εταιρείας European Sleeper. «Χαιρόμαστε πολύ που διαπιστώνουμε ότι υπάρχει, και πάλι, μεγάλο ενδιαφέρον από τους ταξιδιώτες για τα νυχτερινά τρένα. Είναι ένας πολύ ωραίος και περιπετειώδης τρόπος ταξιδιού. Οι θέσεις στα τρένα είναι ακόμα περιορισμένες, οπότε δεν μπορούμε να συναγωνιστούμε με τα αεροπλάνα στο θέμα των διαθέσιμων θέσεων ταξιδιού, σε απόλυτους αριθμούς. Αυτό είναι μία πρόκληση. Όμως μπορουμε σίγουρα να είμαστε ανταγωνιστικοί στο θέμα της ποιότητας. Επίσης, το πλεονέκτημα του νυχτερινού τρένου, σε σχέση με το ημερήσιο τρένο, είναι ότι μπορείς να καλύψεις πολύ μεγαλύτερες αποστάσεις, για παράδειγμα 1.500 χιλιόμετρα. Στο ημερήσιο τρένο είναι ένα πολύ μεγάλο δρομολόγιο. Ακόμα και εγώ θεωρώ ότι τόσες ώρες στο τρένο είναι χάσιμο χρόνου. Το να ταξιδεύεις τη νύχτα είναι πολύ πιο αποτελεσματικό και έτσι αποτελεί εναλλακτική στο ταξίδι με το αεροπλάνο.»
Με πολύ χαμηλότερες εκπομπές ρύπων, τα νυχτερινά τρένα είναι και οικονομικά και οικολογικά. Είναι όμως εύχρηστα; Πολλοί θεωρούν ότι είναι κατάλληλα μόνο για νέους ανθρώπους που αναζητούν την περιπέτεια. Ο Κρις Ένγκελσμαν διαφωνεί:
«Υπάρχουν εναλλακτικές μεγαλύτερης πολυτέλειας, όπου βλέπουμε πολλά ζευγάρια ηλικιωμένων, που συνήθιζαν να ταξιδεύουν με τρένο όταν ήταν νέοι» μας είπε. «Για τους νεότερους ταξιδιώτες πρέπει να τους δείξουμε πόσο ωραία μπορεί να είναι η εμπειρία του να είσαι στο τρένο στη διάρκεια της νύχτας, ότι είναι πολύ πιο ενδιαφέρον από το αεροπλάνο. Ενώ τα παιδιά το λατρεύουν. Εγώ έχω τρία παιδιά και ταξιδεύουμε με το τρένο όποτε έχουμε την ευκαιρία. Είναι πολύ ενδιαφέρον να είσαι με την οικογένειά σου στο τρένο και να ταξιδεύεις, κυρίως για τα παιδιά. »
Η European Sleeper, η συνεταιριστική startup που έχει στόχο να συνδέσει με νυχτερινά τρένα όλη την Ευρώπη, έχει ήδη συγκεντρώσει κεφάλαια αρκετών εκατομμυρίων ευρώ και έχει ανακινίσει παλιά βαγόνια τα οποία ενέταξε στον στόλο της. Το πρώτο εκατομμύριο της εκστρατείας για τη χρηματοδότηση μέσω μετοχών συγκεντρώθηκε μέσα σε 24 ώρες από 957 επενδυτές.
Το πρώτο τους δρομολόγιο εγκαινιάστηκε πριν από λίγους μήνες και συνδέει το Βερολίνο με τις Βρυξέλλες.
«Θέλουμε να επεκτείνουμε το δρομολόγιο στην Πράγα, ώστε να έχουμε μία σύνδεση ανατολής- δύσης στην κεντρική Ευρώπη και μεταξύ κεντρικής και δυτικής Ευρώπης. Άρα αποτελεί έναν κρίσιμο συνδυασμό πόλεων» σημειώνει ο Κρις Ένγκελσμαν. «Το επόμενο βήμα είναι ακόμα πιο συναρπαστικό. Θέλουμε να πάμε από το Άμστερνταμ στη Βαρκελώνη. Το αεροδρόμιο της Βαρκελώνης είναι ο πιο δημοφιλής προορισμός από το Άμστερνταμ, άρα υπάρχει μεγάλη ζήτηση σε αυτό το δρομολόγιο, που επίσης θα συνδυάζει τις Βρυξέλλες και τη νότια Γαλλία.»
Όλο και περισσότερες σιδηροδρομικές εταιρείες προσθέτουν στο πρόγραμμά τους νυχτερινά δρομολόγια. Δυστυχώς, η Ελλάδα είναι -προς το παρόν- εκτός χάρτη. Δεν είναι μόνο η απόσταση που είναι μεγάλη. Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι οι ελλειμματικές υποδομές.
«Πιστεύω ότι ένα νυχτερινό τρένο από και προς την περιοχή θα ήταν ένα καλό πρώτο βήμα» απαντά ο Κρ. Ένγκελσμαν όταν τον ρωτάμε αν θα σκέφτονταν να προσθέσουν δρομολόγια από και προς την Ελλάδ. « Τεχνικά είναι δυνατό, δεν υπάρχουν εμπόδια» παραδέχεται. «Θα έμοιαζε με ένα νέο Όριεντ Εξπρές. Θα χρειαζόταν δύο-τρεις νύχτες στο τρένο. Σίγουρα πιστεύουμε ότι ένα τέτοιο δρομολόγιο έχει ενδιαφέρον, θα έμοιαζε περισσότερο με μία “κρουαζιέρα με τρένο”.»