«Η Ευρωπαϊκή Ένωση δείχνει να έχει υιοθετήσει ένα νέο κανόνα: εάν ένα σχέδιο δεν δουλεύει, επιμείνετε σε αυτό», διαπιστώνει ο Economist σε νέο του άρθρο, στο οποίο προειδοποιεί ότι η ευκαιρία που έχουν οι Ευρωπαίοι ηγέτες να αποφύγουν μία καταστροφή, συρρικνώνεται… ταχύτατα.
Την επόμενη εβδομάδα η Ελλάδα πιθανότατα να περάσει το νέο πακέτο των μέτρων λιτότητας από τη Βουλή, έτσι ώστε να μπορέσει να λάβει την επόμενη και άκρως αναγκαία δόση του δανείου. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες φαίνεται συμφωνούν για το δεύτερο πακέτο διάσωσης της χώρας με την εθελοντική συμμετοχή των ιδιωτών επενδυτών, έτσι ώστε να «ικανοποιηθούν» οι Γερμανοί, και να δοθούν στην Ελλάδα περίπου 100 δισ. ευρώ περαιτέρω βοήθεια. Αυτό θα κρατήσει την Ελλάδα ζωντανή μέχρι και το 2013, όταν ο ESM θα ξεκινήσει τη λειτουργία του. Το ευρώ θα σωθεί και ο κόσμος θα ξεσπάσει σε χειροκροτήματα.
Αυτή είναι λοιπόν η ελπίδα των ηγετών της ΕΕ, επισημαίνει το περιοδικό. Ομως η στρατηγική της άρνησης– το να αρνούνται δηλαδή να δεχτούν ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να αποπληρώσει τα χρέη της- δεν… στέκεται πλέον, για τους ακόλουθους τρεις λόγους:
Πρώτον, η πολιτική που μπλοκάρει την επίλυση της ευρω-κρίσης, γίνεται ολοένα και πιο τοξική - δέυτερον, οι αγορές είναι πεπεισμένες ότι το όλο αυτό σκηνικό που έχει στηθεί δεν θα βγει, με τους traders να γνωρίζουν πολύ καλά πλέον ότι η Ελλάδα είναι αφερέγγυα και τους αναλυτές και τους οικονομολόγους να προειδοποιούν πως όσο περισσότερο προς το μέλλον αναβάλλεται η αναδιάρθρωση, τόσο περισσότερο ελληνικό χρέος θα φορτώνεται στις χώρες της ΕΕ, και τρίτον, ο κίνδυνος της μετάδοσης της κρίσης αυξάνεται αντί να μειώνεται.
Ενώ λοιπόν οι Ευρωπαίοι ηγέτες προσπαθούν να αρνηθούν την ανάγκη για default της Ελλάδας, οι φωνές για το ακριβώς αντίθετο, πληθαίνουν, υποστηρίζοντας πως η Ελλάδα πρέπει να αγκαλιάσει το default, να γυρίσει την πλάτη στα χρέη της, να εγκαταλείψει το ευρώ και να επαναφέρει τη δραχμή.
Ωστόσο, αυτή η επιλογή θα ήταν καταστροφική τόσο για την Ελλάδα όσο και για την ΕΕ, καθώς οι ελληνικές τράπεζες θα χρεοκοπούσαν, η δραχμή θα βυθιζόταν κι έτσι τα χρέη θα αυξάνονταν ακόμη περισσότερο, ενώ ο πληθωρισμός θα κάλπαζε, όπως τονίζει το άρθρο και επισημαίνει έναν… τρίτο δρόμο για την Ελλάδα.
Η τρίτη εναλλακτική λοιπόν, είναι κάτι που εδώ και καιρό υποστηρίζει ο Economist: Μία ελεγχόμενη αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους που θα το φέρει στο 80% περίπου του ΑΕΠ. Δεν θα αποτελούσε σοκ για τις αγορές, οι οποίες έτσι κι αλλιώς εδώ και καιρό έχουν προετοιμαστεί για το ελληνικό default, και τόσο οι τράπεζες όσο και η ΕΚΤ, θα μπορούν να απορροφήσουν τις ζημιές.
Η ελεγχόμενη αναδάρθρωση φυσικά ενέχει και κινδύνους και ακόμη και εάν η χώρα προχωρήσει σε αυτήν και εφαρμόσει τις μεταρρυθμίσεις που απαιτεί η τρόικα, θα συνεχίσει να χρειάζεται οικονομική στήριξη για αρκετά χρόνια. Αυτό σημαίνει ότι θα υπάρξει ακόμη μεγαλύτερος δημοσιονομικός έλεγχος της χώρας από τις Βρυξέλλες, και μεγαλύτερη πολιτκή ένωση στην Ευρώπη, αλλά τουλάχιστον η Ελλάδα και οι αγορές θα έχουν ένα σχέδιο που έχει μία πιθανότητα να δουλέψει.
Ο,τι και να γίνει στις επόμενες ημέρες, οι ηγέτες ης Ευρωζώνης αργά ή γρήγορα θα είναι αντιμέτωποι με τρεις επιλογές: τεράστιες μεταφορές χρημάτων στην Ελλάδα που θα προκαλούσε σοβαρότατες αντιδράσεις από τους Ευρωπαίους φορολογούμενους, ένα άτακτο default που θα απειλούσε το «ευρωπαϊκό σχέδιο» και θα βύθιζε τις αγορές, ή μία ελεγχόμενη αναδιάρθρωση χρέους.
Αυτή η τρίτη επιλογή σίγουρα σημαίνει μακρόχρονη στήριξη προς την Ελλάδα, αλλά είναι η καλύτερη τόσο για την ίδια τη χώρα, όσο και για το ευρώ. Οπως καταλήγει το άρθρο, όμως αυτή η επιλογή δεν θα είναι διαθέσιμη για πολύ ακόμα. Οι ηγέτες της Ευρώπης πρέπει να την «αρπάξουν» όσο προλαβαίνουν.
Ελευθερία Κούρταλη
ekourt@kerdos.gr
Την επόμενη εβδομάδα η Ελλάδα πιθανότατα να περάσει το νέο πακέτο των μέτρων λιτότητας από τη Βουλή, έτσι ώστε να μπορέσει να λάβει την επόμενη και άκρως αναγκαία δόση του δανείου. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες φαίνεται συμφωνούν για το δεύτερο πακέτο διάσωσης της χώρας με την εθελοντική συμμετοχή των ιδιωτών επενδυτών, έτσι ώστε να «ικανοποιηθούν» οι Γερμανοί, και να δοθούν στην Ελλάδα περίπου 100 δισ. ευρώ περαιτέρω βοήθεια. Αυτό θα κρατήσει την Ελλάδα ζωντανή μέχρι και το 2013, όταν ο ESM θα ξεκινήσει τη λειτουργία του. Το ευρώ θα σωθεί και ο κόσμος θα ξεσπάσει σε χειροκροτήματα.
Αυτή είναι λοιπόν η ελπίδα των ηγετών της ΕΕ, επισημαίνει το περιοδικό. Ομως η στρατηγική της άρνησης– το να αρνούνται δηλαδή να δεχτούν ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να αποπληρώσει τα χρέη της- δεν… στέκεται πλέον, για τους ακόλουθους τρεις λόγους:
Πρώτον, η πολιτική που μπλοκάρει την επίλυση της ευρω-κρίσης, γίνεται ολοένα και πιο τοξική - δέυτερον, οι αγορές είναι πεπεισμένες ότι το όλο αυτό σκηνικό που έχει στηθεί δεν θα βγει, με τους traders να γνωρίζουν πολύ καλά πλέον ότι η Ελλάδα είναι αφερέγγυα και τους αναλυτές και τους οικονομολόγους να προειδοποιούν πως όσο περισσότερο προς το μέλλον αναβάλλεται η αναδιάρθρωση, τόσο περισσότερο ελληνικό χρέος θα φορτώνεται στις χώρες της ΕΕ, και τρίτον, ο κίνδυνος της μετάδοσης της κρίσης αυξάνεται αντί να μειώνεται.
Ενώ λοιπόν οι Ευρωπαίοι ηγέτες προσπαθούν να αρνηθούν την ανάγκη για default της Ελλάδας, οι φωνές για το ακριβώς αντίθετο, πληθαίνουν, υποστηρίζοντας πως η Ελλάδα πρέπει να αγκαλιάσει το default, να γυρίσει την πλάτη στα χρέη της, να εγκαταλείψει το ευρώ και να επαναφέρει τη δραχμή.
Ωστόσο, αυτή η επιλογή θα ήταν καταστροφική τόσο για την Ελλάδα όσο και για την ΕΕ, καθώς οι ελληνικές τράπεζες θα χρεοκοπούσαν, η δραχμή θα βυθιζόταν κι έτσι τα χρέη θα αυξάνονταν ακόμη περισσότερο, ενώ ο πληθωρισμός θα κάλπαζε, όπως τονίζει το άρθρο και επισημαίνει έναν… τρίτο δρόμο για την Ελλάδα.
Η τρίτη εναλλακτική λοιπόν, είναι κάτι που εδώ και καιρό υποστηρίζει ο Economist: Μία ελεγχόμενη αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους που θα το φέρει στο 80% περίπου του ΑΕΠ. Δεν θα αποτελούσε σοκ για τις αγορές, οι οποίες έτσι κι αλλιώς εδώ και καιρό έχουν προετοιμαστεί για το ελληνικό default, και τόσο οι τράπεζες όσο και η ΕΚΤ, θα μπορούν να απορροφήσουν τις ζημιές.
Η ελεγχόμενη αναδάρθρωση φυσικά ενέχει και κινδύνους και ακόμη και εάν η χώρα προχωρήσει σε αυτήν και εφαρμόσει τις μεταρρυθμίσεις που απαιτεί η τρόικα, θα συνεχίσει να χρειάζεται οικονομική στήριξη για αρκετά χρόνια. Αυτό σημαίνει ότι θα υπάρξει ακόμη μεγαλύτερος δημοσιονομικός έλεγχος της χώρας από τις Βρυξέλλες, και μεγαλύτερη πολιτκή ένωση στην Ευρώπη, αλλά τουλάχιστον η Ελλάδα και οι αγορές θα έχουν ένα σχέδιο που έχει μία πιθανότητα να δουλέψει.
Ο,τι και να γίνει στις επόμενες ημέρες, οι ηγέτες ης Ευρωζώνης αργά ή γρήγορα θα είναι αντιμέτωποι με τρεις επιλογές: τεράστιες μεταφορές χρημάτων στην Ελλάδα που θα προκαλούσε σοβαρότατες αντιδράσεις από τους Ευρωπαίους φορολογούμενους, ένα άτακτο default που θα απειλούσε το «ευρωπαϊκό σχέδιο» και θα βύθιζε τις αγορές, ή μία ελεγχόμενη αναδιάρθρωση χρέους.
Αυτή η τρίτη επιλογή σίγουρα σημαίνει μακρόχρονη στήριξη προς την Ελλάδα, αλλά είναι η καλύτερη τόσο για την ίδια τη χώρα, όσο και για το ευρώ. Οπως καταλήγει το άρθρο, όμως αυτή η επιλογή δεν θα είναι διαθέσιμη για πολύ ακόμα. Οι ηγέτες της Ευρώπης πρέπει να την «αρπάξουν» όσο προλαβαίνουν.
Ελευθερία Κούρταλη
ekourt@kerdos.gr