Iδού ένα πολύ… ενδιαφέρον και «επαναστατικό» (!) άρθρο του CNBC το οποίο μιλά για «καινοτόμες» ιδέες που μπορούν να επιλύσουν τα παλαιά προβλήματα που έχουν χώρες όπως η Ελλάδα, και διαγράφει για μία στιγμή το παγκόσμιο «κρατικό μονοπώλιο» που υπάρχει γύρω από το χρήμα και «πετά» την ιδέα για μία πραγματικά ελεύθερη αγορά νομισμάτων, στην κλασσική έννοια του Keynes, με τη ζήτηση να καθορίζει την προσφορά…
Με άλλα λόγια, η αρθρογράφος, κυρία Silvia Wadhwa, λέει «Εκτυπώστε τα δικά σας χρήματα! Αν υπάρχει αγοραστής που θα τα αποδέχεται ως νόμισμα για αγαθά και υπηρεσίες, γιατί όχι; Και μάλιστα θα είναι και ανταγωνιστικά στο δολάριο, τη στερλίνα ή το ευρώ».
«Αδύνατον θα σκέφτεστε» σημειώνει η αρθρογράφος και προσθέτει «Σκεφτείτε το λίγο καλυτερα»:
Iσχυριζόμαστε, τουλάχιστον μετά την πτώση του κουμμουνισμού, ότι ζούμε σε έναν κόσμο ελεύθερων αγορών. Οι καπιταλισμός δεν κουράζεται να λέει ότι «η αγορά τα ρυθμίζει όλα», εάν την αφήσεις. Αν δεν υπάρξει παρέμβαση, Αν δεν επιβληθούν «κρατικά μονοπώλια».
Γι 'αυτό όλα αυτά τα κρατικά μονοπώλια και τα ιδιωτικά «καρτέλ», έπρεπε να διαλυθούν και να αποδυναμωθουν τις τελευταίες δεκαετίες.
Γιατί λοιπόν, σε έναν κόσμο όπου υπάρχει ο όρος του «ελεύθερου εμπορίου» είμαστε αναγκασμένοι σε παγκόσμιο επίπεδο να δεχτούμε μόνο ένα κρατικά ελεγχόμενο νόμισμα για κάθε χώρα;
Γιατί δεν μπορώ εγώ ή εσύ ή η Siemens ή η Deutsche Bank ή η πόλη της Βερόνα να εκτυπώσουν τα δικά τους χρήματα; Οπως σχολιάζει η κυρία Wadhaw, «αφήστε την ελεύθερη αγορά να αποφασίσει κατά πόσο αξίζει το ποσό που είναι τυπωμένο σε ένα κομμάτι χαρτί. Ας το παραδεχτούμε, στις περισσότερες περιπτώσεις το δολάριο, το ευρώ ή η στερλίνα δεν αξίζουν το ποσό που τυπώνεται στο δικό τους χαρτί.
Η αξία του χρήματος είναι εντελώς εικονική και εξαρτάται από την (αντιλαμβανόμενη) πιστοληπτική ικανότητα της κυβέρνησης ή της κεντρικής τράπεζας που το εκτυπώνει. Και όλοι ξέρουμε πόσο γρήγορα μπορεί να αλλάξει αυτό!
Η Ελλάδα αντιμετωπίζει τεράστια προβλήματα εξαιτίας των υψηλών ελλειμμάτων της, επειδή «δεν είναι δυνατόν να εξοφλήσει τα χρέη της» κτλ. Στην ουσία, κανείς δεν μπορεί! Ούτε οι ΗΠΑ, ούτε η Βρετανία ούτε η Γερμανία. Αλλά η Ελλάδα είναι το πρόβλημα, διότι από τη μια μέρα στην άλλη οι…αλλοπρόσαλλες αγορές αποφάσισαν ότι δεν πιστεύουν ότι θα μπορούσε να εξοφλήσει τα χρέη της. Τα νομίσματα έχουν να κάνουν με αυτό που πιστεύει κανείς, και όχι με αυτό που γνωρίζει.
Το επιχείρημα της «κατάργησης» του κρατικού μονοπωλίου όσον αφορά το νόμισμα, όπως σημειώνει η αρθρογράφος, έχει να κανέι με το ό,τι κάθε φορά που υπάρχει ένα μονοπώλιο που κόβει την ελεύθερη αγορά, θα υπάρχει «κακή» αξία. Και επειδή οι κυβερνήσεις μπορούν κατά βάση να εκτυπώσουν όσα χρήματα θέλουν (βλ. τη Fed και το πρώτο, το δεύτερο και το ενδεχόενο τρίτο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης) και ο καταναλωτής δεν έχει άλλη επιλογή από το να πάει από το ένα κρατικό μονοπώλιο στο άλλο, οι δυνάμεις της ελεύθερης αγοράς δεν μπορούν να αναπτυχθούν.
Κατά συνέπεια, κινούμαστε από τη μια οικονομική κρίση στην επόμενη, χωρίς ποτέ να επιλύεται το πραγματικό πρόβλημα, διότι, σε αντίθεση με σχεδόν παντού στις οικονομίες μας όπου επιτρέπουμε την αγορά να αναπτύξει τις δικές της δυνάμεις ισορροπίας, αποκόπτουμε την ελεύθερη αγορά.
Αν πραγματικά πιστεύουμε στις δυνάμεις «επούλωσης» της ελεύθερης αγοράς, η ελευθερία της εκτύπωσης ιδιωτικού χρήματος, θα ήταν μία λογική συνέπεια.
Οπως σημειώνει και ο επικεφαλής οικονομολόγος της Barclays Capital κ. Thorsten Polleit το τί είναι το χρήμα και το τί αξίζει, καθορίζεται από την προσφορά και τη ζήτηση. Μόνο τα χρήματα που είναι αποδεκτά ως «καλή αξία» θα είναι σε ζήτηση, και μόνο αυτά τα χρήματα αυτά θα παραμείνουν στην αγορά, όπως και κάθε άλλο προϊόν,
Και ο κ. Norbert F. Tofall, ο οποίος διδάσκει θεωρία του χρήματος στο Europa-Universitat Vladrina στη Φρανκφούρτη, προχωρά ακόμη… παρά πέρα. Τονίζει ότι η κατάργηση του κρατικού μονοπωλίου στα χρήματα είναι «απολύτως απαραίτητη» για να διαλύσει την υφιστάμενη αλληλεξάρτηση μεταξύ των λεγόμενων «too big to fail» τραπεζών και του συνόλου τους τραπεζικού συστήματος. Οπως τονίζει, από τη στιγμή που δεν θα υπάρχει πλέον το μονοπώλιο της κυβέρνησης σχετικά με το νόμισμα, η κατάρρευση μιας ή περισσότέρων τραπεζών δεν θα αποτελεί πλέον αυτόματα απειλή σε ολόκληρο το σύστημα της μεταφοράς χρημάτων…
Ελευθερία Κούρταλη
ekourt@kerdos.gr
Με άλλα λόγια, η αρθρογράφος, κυρία Silvia Wadhwa, λέει «Εκτυπώστε τα δικά σας χρήματα! Αν υπάρχει αγοραστής που θα τα αποδέχεται ως νόμισμα για αγαθά και υπηρεσίες, γιατί όχι; Και μάλιστα θα είναι και ανταγωνιστικά στο δολάριο, τη στερλίνα ή το ευρώ».
«Αδύνατον θα σκέφτεστε» σημειώνει η αρθρογράφος και προσθέτει «Σκεφτείτε το λίγο καλυτερα»:
Iσχυριζόμαστε, τουλάχιστον μετά την πτώση του κουμμουνισμού, ότι ζούμε σε έναν κόσμο ελεύθερων αγορών. Οι καπιταλισμός δεν κουράζεται να λέει ότι «η αγορά τα ρυθμίζει όλα», εάν την αφήσεις. Αν δεν υπάρξει παρέμβαση, Αν δεν επιβληθούν «κρατικά μονοπώλια».
Γι 'αυτό όλα αυτά τα κρατικά μονοπώλια και τα ιδιωτικά «καρτέλ», έπρεπε να διαλυθούν και να αποδυναμωθουν τις τελευταίες δεκαετίες.
Γιατί λοιπόν, σε έναν κόσμο όπου υπάρχει ο όρος του «ελεύθερου εμπορίου» είμαστε αναγκασμένοι σε παγκόσμιο επίπεδο να δεχτούμε μόνο ένα κρατικά ελεγχόμενο νόμισμα για κάθε χώρα;
Γιατί δεν μπορώ εγώ ή εσύ ή η Siemens ή η Deutsche Bank ή η πόλη της Βερόνα να εκτυπώσουν τα δικά τους χρήματα; Οπως σχολιάζει η κυρία Wadhaw, «αφήστε την ελεύθερη αγορά να αποφασίσει κατά πόσο αξίζει το ποσό που είναι τυπωμένο σε ένα κομμάτι χαρτί. Ας το παραδεχτούμε, στις περισσότερες περιπτώσεις το δολάριο, το ευρώ ή η στερλίνα δεν αξίζουν το ποσό που τυπώνεται στο δικό τους χαρτί.
Η αξία του χρήματος είναι εντελώς εικονική και εξαρτάται από την (αντιλαμβανόμενη) πιστοληπτική ικανότητα της κυβέρνησης ή της κεντρικής τράπεζας που το εκτυπώνει. Και όλοι ξέρουμε πόσο γρήγορα μπορεί να αλλάξει αυτό!
Η Ελλάδα αντιμετωπίζει τεράστια προβλήματα εξαιτίας των υψηλών ελλειμμάτων της, επειδή «δεν είναι δυνατόν να εξοφλήσει τα χρέη της» κτλ. Στην ουσία, κανείς δεν μπορεί! Ούτε οι ΗΠΑ, ούτε η Βρετανία ούτε η Γερμανία. Αλλά η Ελλάδα είναι το πρόβλημα, διότι από τη μια μέρα στην άλλη οι…αλλοπρόσαλλες αγορές αποφάσισαν ότι δεν πιστεύουν ότι θα μπορούσε να εξοφλήσει τα χρέη της. Τα νομίσματα έχουν να κάνουν με αυτό που πιστεύει κανείς, και όχι με αυτό που γνωρίζει.
Το επιχείρημα της «κατάργησης» του κρατικού μονοπωλίου όσον αφορά το νόμισμα, όπως σημειώνει η αρθρογράφος, έχει να κανέι με το ό,τι κάθε φορά που υπάρχει ένα μονοπώλιο που κόβει την ελεύθερη αγορά, θα υπάρχει «κακή» αξία. Και επειδή οι κυβερνήσεις μπορούν κατά βάση να εκτυπώσουν όσα χρήματα θέλουν (βλ. τη Fed και το πρώτο, το δεύτερο και το ενδεχόενο τρίτο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης) και ο καταναλωτής δεν έχει άλλη επιλογή από το να πάει από το ένα κρατικό μονοπώλιο στο άλλο, οι δυνάμεις της ελεύθερης αγοράς δεν μπορούν να αναπτυχθούν.
Κατά συνέπεια, κινούμαστε από τη μια οικονομική κρίση στην επόμενη, χωρίς ποτέ να επιλύεται το πραγματικό πρόβλημα, διότι, σε αντίθεση με σχεδόν παντού στις οικονομίες μας όπου επιτρέπουμε την αγορά να αναπτύξει τις δικές της δυνάμεις ισορροπίας, αποκόπτουμε την ελεύθερη αγορά.
Αν πραγματικά πιστεύουμε στις δυνάμεις «επούλωσης» της ελεύθερης αγοράς, η ελευθερία της εκτύπωσης ιδιωτικού χρήματος, θα ήταν μία λογική συνέπεια.
Οπως σημειώνει και ο επικεφαλής οικονομολόγος της Barclays Capital κ. Thorsten Polleit το τί είναι το χρήμα και το τί αξίζει, καθορίζεται από την προσφορά και τη ζήτηση. Μόνο τα χρήματα που είναι αποδεκτά ως «καλή αξία» θα είναι σε ζήτηση, και μόνο αυτά τα χρήματα αυτά θα παραμείνουν στην αγορά, όπως και κάθε άλλο προϊόν,
Και ο κ. Norbert F. Tofall, ο οποίος διδάσκει θεωρία του χρήματος στο Europa-Universitat Vladrina στη Φρανκφούρτη, προχωρά ακόμη… παρά πέρα. Τονίζει ότι η κατάργηση του κρατικού μονοπωλίου στα χρήματα είναι «απολύτως απαραίτητη» για να διαλύσει την υφιστάμενη αλληλεξάρτηση μεταξύ των λεγόμενων «too big to fail» τραπεζών και του συνόλου τους τραπεζικού συστήματος. Οπως τονίζει, από τη στιγμή που δεν θα υπάρχει πλέον το μονοπώλιο της κυβέρνησης σχετικά με το νόμισμα, η κατάρρευση μιας ή περισσότέρων τραπεζών δεν θα αποτελεί πλέον αυτόματα απειλή σε ολόκληρο το σύστημα της μεταφοράς χρημάτων…
Ελευθερία Κούρταλη
ekourt@kerdos.gr