Μετά από μακροχρόνιους δισταγμούς η ευρωζώνη κατέληξε σε συμφωνία για την Κύπρο, η οποία ωστόσο προκαλεί ανησυχία. Για πρώτη φορά οι καταθέτες καλούνται να συμμετάσχουν στη διάσωση των τραπεζών. Ο υπολογισμός του Γιούρογκρουπ είναι ο εξής: μία επιβάρυνση 6,75% για καταθέσεις ως 100.000 ευρώ και 9,9% για υψηλότερα ποσά, αναμένεται να συνεισφέρει συνολικά 5,8 δισεκατομμύρια στο ποσό που χρειάζεται για τη στήριξη του κυπριακού τραπεζικού συστήματος, έτσι ώστε η επιβάρυνση των φορολογουμένων δεν θα ξεπερνά τα 10 δισεκατομμύρια.
Αυτή η ντε φάκτο απαλλοτρίωση στην περιουσία των καταθετών προκαλεί έντονες αντιδράσεις. Κάποιοι κάνουν λόγο για παράνομη πράξη. Ο Γιεργκ Κρέμερ, επικεφαλής οικονομολόγος της γερμανικής τράπεζες Commerzbank, υποστηρίζει ότι δεν παραβιάζεται ο νόμος, αλλά απλώς σπάει ένα ταμπού για πολύ συγκεκριμένους λόγους: «Από τις στατιστικές που έχουμε στη διάθεσή μας γνωρίζουμε ότι μεγάλο μέρος των τραπεζικών καταθέσεων στην Κύπρο προέρχεται από το εξωτερικό, ιδιαίτερα από τη Ρωσία. Επομένως είναι λογικό να συμμετάσχουν οι επενδυτές αυτοί στο κόστος διάσωσης, όταν μάλιστα ο τραπεζικός τομέας της Κύπρου έχει μία υπερδιόγκωση που δεν βλέπουμε σε καμία άλλη χώρα».
Προεκλογικές σκοπιμότητες στο «κυπριακό πακέτο»;
Οι διαπραγματεύσεις για τη διάσωση των κυπριακών τραπεζών δεν έμειναν ανεπηρέαστες από εσωτερικοπολιτικές ζυμώσεις ενόψει των γερμανικών βουλευτικών εκλογών, τονίζει ο Γιεργκ Κρέμερ: «Οι σοσιαλδημοκράτες έχουν ξεκαθαρίσει ότι δεν πρόκειται να σώσουν τα χρήματα του κάθε ολιγάρχη με εισφορές των φορολογουμένων»δηλώνει ο Γερμανός οικονομολόγος.
Από τη στιγμή που η γερμανική κυβέρνηση χρειάζεται τη στήριξη της αντιπολίτευσης για να περάσει το «κυπριακό πακέτο» στη Βουλή, ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε επέμεινε και επέβαλε τελικά τη συμμετοχή των καταθετών στο πακέτο διάσωσης. Η τελική συμφωνία είναι ένας συμβιβασμός, γιατί η διάσωση της Κύπρου προκαλούσε από την αρχή δυσθυμία, όχι μόνο στη Γερμανία, αλλά και σε άλλες χώρες της ευρωζώνης που αμφέβαλαν για τη «συστημική σημασία» της χώρας, υποστηρίζει ο Μάρτιν Φάουστ, καθηγητής στο School of Finance της Φραγκφούρτης: «Το ζητούμενο ήταν μία λύση που θα βοηθάει και τις δύο πλευρές: θα δίνει στην Κύπρο τη δυνατότητα να αποφύγει την πτώχευση, ενώ από την άλλη πλευρά θα γίνεται αποδεκτή στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες».
Ωστόσο αυτή η λύση δεν συνάδει με την υποτιθέμενη εγγύηση των καταθέσεων για ποσά μέχρι 100.000 ευρώ, που υποτίθεται ότι είχε αποφασιστεί στην Ε.Ε. αυτό το παραδέχεται και ο Μάρτιν Φάουστ: «Εδώ υπάρχει πράγματι μία αντίφαση με τα όσα αποφασίσαμε για την Κύπρο» δηλώνει ο Γερμανός οικονομολόγος.
«Να εξαιρεθούν οι μικροκαταθέτες»
Ο Μάρτιν Φάουστ ζητεί να εξαιρεθούν οι Κύπριοι μικροκαταθέτες από την αναγκαστική εισφορά υπέρ των τραπεζών. Η γερμανική κυβέρνηση δια του υπουργού Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε υποστηρίζει ότι δεν επιμένει να συμπεριληφθούν οι μικροκαταθέτες, ούτε είχε κάνει εκείνη τη σχετική πρόταση και σε κάθε περίπτωση δεν έχει αντίρρηση να υπάρξουν αλλαγές στα μέχρι στιγμής συμπεφωνημένα, αρκεί να συγκεντρώνεται το τελικό ποσό των σχεδόν έξι δισεκατομμυρίων που είχε αρχικά συμφωνηθεί. Για να γίνει αυτό θα πρέπει να επιβληθεί μεγαλύτερη επιβάρυνση στους μεγάλους επενδυτές.
Ο επιφανής οικονομολόγος Πέτερ Μπόφινγκερ κάνει λόγο για απειλή που μπορεί να κλονίσει ολόκληρο το ευρω-σύστημα. «Και για τους καταθέτες σε άλλες χώρες υπάρχει ο κίνδυνος να αισθανθούν ανασφάλεια και να αποσύρουν κι εκείνοι τις καταθέσεις τους» λέει ο Μπόφινγκερ σε συνέντευξή του προς την εφημερίδα Passauer Neue Presse.
Ο επικεφαλής οικονομολόγος της Commerzbank Γιεργκ Κρέμερ διαφωνεί πάντως με αυτήν την εκτίμηση: «Δεν πιστεύω ότι ο κόσμος στην Ιταλία ή την Ισπανία θα αποσύρει σημαντικά ποσά, γιατί προφανώς γνωρίζει ότι η Κύπρος είναι ειδική περίπτωση», υποστηρίζει ο Γιεργκ Κρέμερ.