Επιστήμονες του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης εργάζονται πάνω στο πρώτο παγκοσμίως εμβόλιο κατά του καρκίνου των ωοθηκών, με στόχο την πρόληψη της νόσου που σκοτώνει σχεδόν 26.000 γυναίκες στην Ευρωπαϊκή Ένωση κάθε χρόνο.
Το εμβόλιο, που ονομάζεται OvarianVax, θα εκπαιδεύσει το ανοσοποιητικό σύστημα να αναγνωρίζει και να καταπολεμά τα πρώτα στάδια του καρκίνου των ωοθηκών, μιας από τις πιο συχνές μορφές καρκίνου στις γυναίκες, που συχνά δεν ανιχνεύεται παρά μόνο σε μεταγενέστερο στάδιο, όταν είναι πιο δύσκολο να αντιμετωπιστεί.
Το εμβόλιο θα απευθύνεται σε γυναίκες με γενετικές μεταλλάξεις που μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου των ωοθηκών.
Ορισμένες γυναίκες με αυτές τις μεταλλάξεις επιλέγουν τη χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση των ωοθηκών και των σαλπίγγων τους για να προσπαθήσουν να προλάβουν τον καρκίνο, αν και αυτό τις καθιστά ανίκανες να κάνουν παιδιά.
"Χρειαζόμαστε καλύτερες στρατηγικές για την πρόληψη του καρκίνου των ωοθηκών", δήλωσε ο Δρ Ahmed Ahmed, γυναικολόγος-ογκολόγος της Οξφόρδης και επικεφαλής του προγράμματος OvarianVax.
"Το να μάθουμε στο ανοσοποιητικό σύστημα να αναγνωρίζει τα πολύ πρώιμα σημάδια του καρκίνου είναι μια δύσκολη πρόκληση", πρόσθεσε. "Αλλά τώρα έχουμε εξαιρετικά εξελιγμένα εργαλεία, τα οποία μας δίνουν πραγματική εικόνα για το πώς το ανοσοποιητικό σύστημα αναγνωρίζει τον καρκίνο των ωοθηκών".
Η ομάδα του Ahmed θα προσπαθήσει να προσδιορίσει πόσο καλά το ανοσοποιητικό σύστημα αναγνωρίζει τις διάφορες πρωτεΐνες στην επιφάνεια των καρκινικών κυττάρων των ωοθηκών και θα κάνει εργαστηριακές δοκιμές για να μετρήσει πόσο αποτελεσματικά το εμβόλιο μπορεί να σκοτώσει τα οργανοειδή, τα οποία είναι μικροσκοπικά μοντέλα καρκίνου που αναπτύσσονται από καρκινικό ιστό που λαμβάνεται από ασθενείς.
Εάν αυτές οι πρώιμες δοκιμές είναι επιτυχείς, οι ερευνητές θα προχωρήσουν σε κλινικές δοκιμές για να δοκιμάσουν πόσο καλά λειτουργεί το εμβόλιο σε ανθρώπους.
Το έργο θα μπορούσε να οδηγήσει σε "κρίσιμες ανακαλύψεις στο εργαστήριο που θα υλοποιήσουν τις φιλοδοξίες μας για τη βελτίωση της επιβίωσης από τον καρκίνο των ωοθηκών", ανέφερε σε δήλωσή της η Michelle Mitchell, διευθύνουσα σύμβουλος του μη κερδοσκοπικού οργανισμού Cancer Research UK.
Το Cancer Research UK θα χρηματοδοτήσει την έρευνα OvarianVax με έως 600.000 λίρες (719.960 ευρώ) και προειδοποίησε ότι μπορεί να χρειαστούν ακόμη "πολλά χρόνια" μέχρι τα εμβόλια να είναι διαθέσιμα στους ασθενείς.
Περισσότερα εμβόλια για τον καρκίνο είναι καθ' οδόν
Τα εμβόλια για την πρόληψη άλλων μορφών καρκίνου θα μπορούσαν επίσης να φτάσουν στους ασθενείς τα επόμενα χρόνια.Τον Μάρτιο, για παράδειγμα, οι επιστήμονες της Οξφόρδης ανακοίνωσαν ότι εργάζονται πάνω σε ένα εμβόλιο για τον καρκίνο του πνεύμονα, χρησιμοποιώντας παρόμοια τεχνολογία που χρησιμοποιήθηκε για την ανάπτυξη του εμβολίου COVID-19 με τη φαρμακοβιομηχανία AstraZeneca (NASDAQ:AZN).
Εν τω μεταξύ, το εμβόλιο για τον ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV) θα μπορούσε να εξαλείψει σχεδόν τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας στην επόμενη γενιά.
Από τότε που η Σκωτία ξεκίνησε την εκστρατεία εμβολιασμού κατά του ιού HPV το 2008, για παράδειγμα, δεν υπήρξε καμία περίπτωση καρκίνου του τραχήλου της μήτρας μεταξύ των γυναικών που εμβολιάστηκαν πλήρως σε ηλικία 12 ή 13 ετών.
Εμβόλια θα μπορούσαν επίσης να χρησιμοποιηθούν για τη θεραπεία ατόμων που έχουν ήδη καρκίνο. Η Εθνική Υπηρεσία Υγείας (NHS) του Ηνωμένου Βασιλείου διεξάγει κλινική δοκιμή για τη δοκιμή εξατομικευμένων εμβολίων που στοχεύουν στις συγκεκριμένες μεταλλάξεις χιλιάδων ασθενών με καρκίνο.
Για τη μελέτη αυτή, οι ασθενείς αφαιρούν τους όγκους τους με χειρουργική επέμβαση πριν λάβουν ένα εξατομικευμένο εμβόλιο που οι ερευνητές ελπίζουν ότι θα προκαλέσει μια ανοσολογική απόκριση που θα αναγνωρίσει και θα καταστρέψει τυχόν εναπομείναντα καρκινικά κύτταρα.