(Της Michele Kambas)
CRANS-MONTANA, 6 Ιουλ. (Reuters) - Ο γενικός γραμματέας των
Ηνωμένων Εθνών Antonio Guterres βρίσκεται στην Ελβετία
ελπίζοντας να πείσει την ύστατη στιγμή Ελληνοκυπρίους και
Τουρκοκυπρίους να συμφωνήσουν σε μια λύση για την επανένωση της
νήσου.
Είναι η δεύτερη φορά σε μία εβδομάδα που οι μεσολαβητές
καλούν τον Guterres να βοηθήσει στις συνομιλίες που
πραγματοποιούνται στο Crans-Montana της Ελβετίας και ευρέως
χαρακτηρίζονται ως η καλύτερη ευκαιρία για λύση.
Τα βασικά σημεία τριβής περιλαμβάνουν τον μελλοντικό τρόπο
διακυβέρνησης της Κύπρου και τον ρόλο της Τουρκίας στην όποια
συμφωνία.
Οι υπουργοί Εξωτερικών Ελλάδας και Τουρκίας είναι επίσης
παρόντες στις συνομιλίες στηρίζοντας, αντίστοιχα, τους
επικεφαλής των δύο πλευρών.
Οι συνομιλίες είναι οι τελευταίες μίας σειράς διεθνών
προσπαθειών για επίλυση του θέματος.
"Το πρόβλημα ήταν πάντα το ποιος θα συμβιβαστεί πρώτος για
να ακολουθήσουν οι υπόλοιποι", είπε στο Reuters διπλωμάτης που
συμμετέχει στις συζητήσεις.
"Είναι εμφανές τώρα ότι μόνο ο γενικός γραμματέας έχει την
εξουσιοδότηση και τη βαρύτητα να πιέσει τις διάφορες πλευρές και
να βρει ίσως τρόπο να σπάσει αυτό το αδιέξοδο".
Η στρατιωτική παρουσία της Τουρκίας στο νησί, με περίπου
30.000 άνδρες, αποτελεί ένα από τα βασικά σημεία τριβής στη
διαπραγμάτευση, είπαν πηγές. Η Τουρκία δεν επιθυμεί να προβεί σε
συμβιβασμούς αναφορικά με την στρατιωτική παρουσία της.
Οι Ελληνοκύπριοι είχαν αντιταχθεί στο παρελθόν στις
απαιτήσεις των Τουρκοκυπρίων για εκ περιτροπής προεδρία. Ωστόσο,
ο διπλωμάτης και μία ακόμα πηγή υπέδειξαν την ετοιμότητά τους να
συζητήσουν, υπό όρους, μια τέτοια διευθέτηση.
Μία από τις πηγές είπε επίσης ότι η Τουρκία ίσως να είναι
διατεθειμένη να επανεξετάσει τον ρόλο της που απορρέει από την
συνθήκη εγκαθίδρυσης της Κυπριακής Δημοκρατίας ως εγγυήτριας
δύναμης. Οι Τουρκία, Ελλάδα και Βρετανία αποτελούν εγγυήτριες
δυνάμεις βάσει των συνθηκών ανεξαρτησίας της Κύπρου το 1960.
Η συνθήκη τους δίνει δικαιώματα επέμβασης για την
αποκατάσταση της συνταγματικής τάξης. Οι Ελληνοκύπριοι θέλουν
την εξάλειψη αυτού του δικαιώματος, μετά και την στρατιωτική
επέμβαση και κατοχή μέρους του νησιού το 1974.
(Μετάφραση Αίθουσα Σύνταξης Αθηνών)