* Γιώργος Γεωργιόπουλος, Λευτέρης Παπαδήμας
AΘΗΝΑ, 20 Φεβ. (Reuters) - Οι ελληνικές αρχές προωθούν νέες
δραστικές λύσεις για την ταχύτερη μείωση των "κόκκινων"
τραπεζικών δανείων που περιλαμβάνουν την τιτλοποίησή τους.
Η αντιμετώπιση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (NPEs)
αποτελεί την μεγαλύτερη πρόκληση για το εγχώριο τραπεζικό
σύστημα, κληρονομιά της πολυετούς οικονομικής κρίσης που
συρρίκνωσε το ΑΕΠ της χώρας κατά περίπου 25% και εκτόξευσε την
ανεργία στο 28% το 2013.
Τα NPEs διαμορφώθηκαν στα 84,7 δις ευρώ ή 46,7% του
συνολικού χαρτοφυλακίου δανείων των τραπεζών τον περασμένο
Σεπτέμβρη, ποσό που αντιστοιχεί σχεδόν στο ήμισυ του ΑΕΠ της
χώρας.
"Ο ελέφαντας στο δωμάτιο είναι αναμφίβολα τα μη
εξυπηρετούμενα δάνεια, που καθυστερούν την επιστροφή στην
κανονικότητα", δήλωσε ο Νίκος Καραμούζης επικεφαλής της Ένωσης
Ελληνικών Τραπεζών, σε πρόσφατη ομιλία του σε συνέδριο στο
Βερολίνο.
Η επείγουσα ανάγκη να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα οδήγησε την
κυβέρνηση και την κεντρική τράπεζα της χώρας να σχεδιάσουν
δραστικά μέτρα που θα επιταχύνουν την μείωση των κόκκινων
δανείων, μεταξύ άλλων και τιτλοποιήσεις.
Το σχέδιο της κυβέρνησης που έχει επεξεργαστεί το υπουργείο
Οικονομικών με τη βοήθεια του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής
Σταθερότητας προβλέπει, μέσω ειδικού σχήματος (Asset Protection
Scheme), την έκδοση ομολόγων και την παροχή κρατικών εγγυήσεων,
εάν αυτό απαιτηθεί, σχήμα παρόμοιο με αυτό που εφαρμόστηκε στην
Ιταλία.
Υψηλόβαθμος κυβερνητικός αξιωματούχος δήλωσε στο Reuters ότι
η κυβέρνηση απέστειλε το σχέδιό της στις αρμόδιες αρχές της ΕΕ
νωρίτερα αυτή την εβδομάδα.
"Ο στόχος μας είναι αυτές οι εγγυήσεις να μην χαρακτηριστούν
ως κρατική ενίσχυση από την αρμόδια Επιτροπή Ανταγωνισμού της
ΕΕ", είπε ο αξιωματούχος.
Περίπου 15 δις ευρώ προβληματικών δανείων θα μπορούσαν να
τιτλοποιηθούν μέσω του προτεινόμενου σχήματος, εκτίμησε ο
διευθύνων σύμβουλος του ΤΧΣ Martin Czurda κατά τη διάρκεια
ομιλίας του σε συνέδριο. Αυτό θα μπορούσε να μειώσει το ποσοστό
των NPEs σε επίπεδα πιο κοντά στον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
Το δεύτερο σχέδιο, αυτό της ΤτΕ, προβλέπει την δημιουργία
εταιρίας ειδικού σκοπού (SPV) στην οποία θα μεταφερθεί μέρος των
NPEs, καθώς και της αναβαλλόμενης φορολογίας που διαθέτουν στα
εποπτικά τους κεφάλαια με στόχο την μείωση τους σε μονοψήφιο
ποσοστό.
Αναλυτές και αξιωματούχοι του κλάδου εκτιμούν ότι το
πρόβλημα δεν θα λυθεί οριστικά, αλλά θα δημιουργηθεί ένας
μηχανισμός επιτάχυνσης της μείωσης των προβληματικών στοιχείων
στους ισολογισμούς των τραπεζών, επιτρέποντας στο σύστημα να
ανακάμψει συντομότερα.
Σύμφωνα με το σχέδιο της ΤτΕ, περίπου 40 δις ευρώ τέτοιων
δανείων θα μπορούσαν να μεταφερθούν στο SPV.
ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΗ ΤΗΣ ΜΕΙΩΣΗΣ
Οι προτάσεις θα πρέπει να προχωρήσουν γρήγορα για να
αναχαιτίσουν τις ανησυχίες της αγοράς για το ελληνικό τραπεζικό
σύστημα που αντικατοπτρίζονται στην σημαντική υποχώρηση των
τραπεζικών μετοχών τους τελευταίους μήνες.
Η Ελλάδα εξήλθε του τρίτου και τελευταίου μνημονίου τον
περασμένο Αύγουστο, με τους επίσημους δανειστές να διαθέτουν
περίπου 15 δις ευρώ στη χώρα ως "μαξιλάρι ασφαλείας", από τα
αχρησιμοποίητα δάνεια του τελευταίου προγράμματος.
Το κυβερνητικό σχέδιο προβλέπει ότι το κεφαλαιακό μαξιλάρι
δεν θα το αγγίξουμε, είπε ο κυβερνητικός αξιωματούχος.
Το υπουργείο Οικονομικών έχει προσθέσει πάνω από 12 δις ευρώ
στο μαξιλάρι ασφαλείας μέσω νέων εκδόσεων ομολόγων ή
αξιοποιώντας πλεονάσματα φορέων και την υπεραπόδοση του
προϋπολογισμού.
"Μία από τις δύο προτάσεις θα προχωρήσει ή θα υπάρξει
συνδυασμός και των δύο", είπε ο διοικητής της ΤτΕ σε οικονομικό
συνέδριο τον περασμένο μήνα.
Παρά το γεγονός ότι οι τράπεζες χρησιμοποιούν ήδη αρκετά
εργαλεία για την μείωση των κόκκινων δανείων- μεταβίβασή τους σε
εξειδικευμένα επενδυτικά κεφάλαια, ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί
κ.α.- ο ρυθμός προόδου είναι χαμηλός συγκριτικά με άλλες χώρες
της ΕΕ.
Ο οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης Fitch Ratings είπε ότι τα
σχέδια θα μπορούσαν να βοηθήσουν τις τράπεζες να εξυγιάνουν τους
ισολογισμούς τους γρηγορότερα και να περιορίσουν την πίεση στα
κεφάλαια και την κερδοφορία τους, βελτιώνοντας δυνητικά το
πιστοληπτικό τους προφίλ. Δεν είναι ωστόσο ξεκάθαρο πόσο μεγάλο
ενδιαφέρον θα προσελκύσει η κάθε πρόταση, σύμφωνα με την Fitch.
"Οι αβεβαιότητες περιλαμβάνουν την διάθεση των επενδυτών για
ελληνικά ομόλογα με ενέχυρο NPEs, τη συμμόρφωση με τους κανόνες
περί κρατικής ενίσχυσης και το χρονοδιάγραμμα των πιθανών
μεταβιβάσεων", πρόσθεσε o oίκος.
(Αίθουσα Σύνταξης Αθηνών)