Περίπου 87 εκατομμύρια άνθρωποι στην Ευρώπη έχουν κάποιο είδος αναπηρίας. Πολλοί από εμάς είναι πιθανό να αντιμετωπίσουμε κάτι αντίστοιχο στη ζωή μας, είτε από ατύχημα είτε από ασθένεια. Το να έχεις δουλειά είναι ένας από τους καλύτερους τρόπους για να διασφαλίσεις την ανεξαρτησία και την κοινωνική σου ένταξη, αλλά μόνο τα μισά άτομα με αναπηρίες εργάζονται.
Η Φανί Γκορέ κατευθύνεται στην Ισπανία όπου οι υπάρχουν κάποιες ελπιδοφόρες περιπτώσεις.
Μαδρίτη-ΙσπανίαΣτην Ισπανία, ο αριθμός των ατόμων με αναπηρία που μπήκαν στην αγορά εργασίας, αυξήθηκε πάνω από 20% τα τελευταία έξι χρόνια, κυρίως χάρη στη δημόσια χρηματοδότηση και σε προγράμματα.
Στη Μαδρίτη, το Ίδρυμα ONCE υποστηρίζει έργα που βοηθούν στη βελτίωση της ζωής ατόμων με αναπηρία, όπως το «Ψηφιακό Ταλέντο», ένα πρόγραμμα επαγγελματικής ένταξης που προσφέρει ψηφιακή και τεχνολογική κατάρτιση.
Η 23χρονη Αλίσια Γκόμες Εσκριμπάνο ολοκλήρωσε μια εκπαίδευση στον προγραμματισμό στο πλαίσιο του «Ψηφιακού Ταλέντου». Η νεαρή γυναίκα έχει προβλήματα ακοής. Βρήκε πρόσφατα την πρώτη της δουλειά. Ελέγχει εφαρμογές στον Όμιλο Tragsa: «Χάνω τη συγκέντρωσή μου με τις συζητήσεις. Με βάζουν λοιπόν σ’ αυτό το απομονωμένο μέρος, έτσι έχω λιγότερους πονοκεφάλους. Μου έχουν παραγγείλει και μια κάσκα που μειώνει το θόρυβο».
Η εταιρεία της Αλίσια, η οποία είναι κρατική, έχει υιοθετήσει ένα σχέδιο κοινωνικής ενσωμάτωσης, και αυτό σημαίνει ότι λαμβάνει υπόψη τις ανάγκες όλων των εργαζομένων της. Ή Άνα Μπελέν ντελ Κάμπο είναι πρότζεκτ μάνατζερ: «Νομίζω ότι το κλειδί είναι η καλή επικοινωνία μεταξύ του διευθυντή εργασίας και του υπαλλήλου σχετικά με τη δουλειά που έχουν και τι μπορεί να χρειάζονται. Η εταιρεία πρέπει να αντικατοπτρίζει αυτό που πραγματικά είναι η κοινωνία».
Το πρόγραμμα «Ψηφιακό Ταλέντο» εκπαιδεύει άτομα με αναπηρία στις νέες τεχνολογίες, όπου υπάρχουν πολλές ευκαιρίες, όπως μας εξηγεί ο Νταβίντ Αλόνσο, υπεύθυνος επαγγελματικής ένταξης του ιδρύματος ONCE: «Αξιοποιούμε την εξειδικευμένη μας θέση στην αγορά εργασίας, για να εκπαιδεύσουμε άτομα που θα είναι εξίσου παραγωγικά όσο ένα άτομο που δεν έχει αναπηρία. Τα άτομα με αναπηρία πρέπει να είναι παρόντα σε όλους τους τομείς μιας κοινωνίας».
Εν μέρει χρηματοδοτούμενο από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, αυτό το πρόγραμμα έχει εκπαιδεύσει περισσότερους από 5.000 νέους το 2021. Στοχεύει να ξεκινήσει έναν καινούργιο κύκλο μαθημάτων στις νέες τεχνολογίες.
Η Αλίσια ξεκινά την καριέρα της σε ένα δυναμικό τομέα, όπου αισθάνεται πλήρως ενταγμένη. Αυτή είναι μια από τις φιλοδοξίες του Ευρωπαϊκού Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων: να υπάρχει ένας οδηγός για δίκαιες και χωρίς αποκλεισμούς κοινωνικές πολιτικές στην Ευρώπη.
Κρακοβία-ΠολωνίαΗ επόμενη στάση της Φανί είναι η Κρακοβία στην Πολωνία. Θα συναντήσει τη Μόνικα Γιάνκοφσκα-Ρανγκέλοφ που ανοίγει το δρόμο της ισότητας στο χώρο εργασίας. Είναι ειδική στη διαφορετικότητα και την ένταξη των ατόμων με αναπηρία στο χώρο εργασίας στο EMEA: «__Έχω κινητική αναπηρία. Αρρώστησα στα 2 μου. Η γενική μου πάθηση είναι η δερματομυοσίτιδα, η οποία με περιορίζει στις μετακινήσεις μου. Μου προκάλεσε όμως και άλλες ασθένειες».
Η Μόνικα μας προσκαλεί στο σπίτι της για να μας πει περισσότερα για την πανεπιστημιακή της καριέρα. Είναι ένα από τα βασικά εμπόδια στην πορεία των ατόμων με αναπηρία: στην Ευρώπη, περίπου το 30% των αναπήρων αποκτά πτυχίο τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για τα άτομα χωρίς αναπηρία είναι πάνω από 40%: «Ήμουν αρκετά τυχερή που οι γονείς μου, μου εξηγούσαν πάντα ότι δεν μπορώ να δουλέψω σωματικά, ότι πρέπει να δουλέψω με το μυαλό μου. Σχεδίαζα να τελειώσω το παιδαγωγικό τμήμα αλλά δεν μπορούσα να πάω, λόγω των αστικών συγκοινωνιών».
Έτσι η Μόνικα πήρε πτυχίο στις ξένες γλώσσες. Βήμα-βήμα έκανε το όνειρό της πραγματικότητα. Η αποφασιστικότητά της τη βοήθησε να ξεπεράσει πολλά εμπόδια. Διότι ακόμη κι αν οι εταιρείες στηρίζουν την κοινωνική ένταξη, η απώλεια της σύνταξης αναπηρίας είναι ένα από τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν αυτά τα άτομα, όταν θελήσουν να βρουν δουλειά: «Η άρση των εμποδίων θα ήταν ευεργετική, γιατί έχω πολλά έξοδα, για παράδειγμα για τα φάρμακά μου κάθε μήνα. Ακόμα κι αν εργάζομαι, είναι πάντα δύσκολο να καλύπτω όλα τα έξοδα».
Η βελτίωση της προσβασιμότητας και της οικονομικής υποστήριξης, καθώς και η εφαρμογή πολιτικών κοινωνικής ένταξης στην εργασία είναι για την Μόνικα οι τρόποι για να αρθούν τα εμπόδια: «Νομίζω ότι το κλειδί είναι η εκπαίδευση και η ευαισθητοποίηση όλων των εργαζομένων ώστε να μην υπάρχουν αποκλεισμοί και να σκέφτονται τους άλλους ανθρώπους όπως θα σκέφτονταν τον εαυτό τους. Υπάρχουν όλο και περισσότερα άτομα με αναπηρία γύρω μας, και όπως εγώ αξίζουν τις κατάλληλες ευκαιρίες στη δουλειά, να είναι ενεργοί και να ζήσουν τη ζωή τους στο έπακρο» τονίζει η Μόνικα Γιάνκοφσκα-Ρανγκέλοφ.
Συνέντευξη με την Ευρωπαία Επίτροπο Ισότητας Έλενα ΝταλίΝαόμι Λόιντ, Euronews:
Εδώ στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θεσπίζεται η νομοθεσία: υπάρχει η Οδηγία για την Ισότητα στην Απασχόληση. Πέρυσι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υιοθέτησε μια Στρατηγική για τα Δικαιώματα της Αναπηρίας. Αυτή ορίζει πρωτοβουλίες που υποστηρίζουν το δικαίωμα να ζεις ανεξάρτητα και να συμμετέχεις ισότιμα σε όλους τους τομείς της ζωής. Για να μάθω περισσότερα για το τι γίνεται σε ευρωπαϊκό επίπεδο, θα μιλήσω με την Επίτροπο Ισότητας Έλενα Νταλί. Γιατί βρισκόμαστε ακόμη σε μια κατάσταση στην Ευρώπη όπου τα άτομα με αναπηρία αντιμετωπίζουν τόσα πολλά εμπόδια για να εισέλθουν στην αγορά εργασίας;
Έλενα Νταλί, Ευρωπαία Επίτροπος Ισότητας:
Από πού να ξεκινήσω; Είναι ένα πρόβλημα που πρέπει πραγματικά να αντιμετωπίσουμε. Τα άτομα με αναπηρία συναντούν πολλά προβλήματα, όταν πρόκειται να εισέλθουν στην αγορά εργασίας, ακόμη και νωρίτερα, στην εκπαίδευσή τους, για παράδειγμα, στην πρόσβαση στην εκπαίδευση. Πρέπει λοιπόν να δούμε αυτήν την πραγματικότητα από την οπτική γωνία της υπόλοιπης κοινωνίας: τι κάνει δηλαδή για να μπορέσουν οι πολίτες της να εισέλθουν στην αγορά εργασίας; Οι εργοδότες θα πρέπει να παρέχουν τις αναγκαίες συνθήκες εργασίας στα άτομα με αναπηρία.
Ναόμι Λόιντ, Euronews:
Τι κάνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για να αντιμετωπίσει αυτά τα εμπόδια;
Έλενα Νταλί, Ευρωπαία Επίτροπος Ισότητας:
Λοιπόν, έχουμε τη στρατηγική τώρα, τη στρατηγική για την αναπηρία. Και σ’ αυτή την στρατηγική, ασχολούμαστε με αυτό για το οποίο μιλάμε εδώ. Υπάρχει το πακέτο απασχόλησης για άτομα με αναπηρίες, όπου αναφερόμαστε στην ανάγκη αυτής της προσαρμογής στο χώρο εργασίας και στο πώς θα ενθαρρύνουμε και θα βοηθήσουμε τα άτομα με αναπηρίες να εισέλθουν στην αγορά εργασίας. Έχουμε επίσης την πλατφόρμα για τις αναπηρίες, όπου συμμετέχουν διάφορες οργανώσεις και ανταλλάσσουν ιδέες και πρακτικές. Συναντώ επίσης άτομα με αναπηρία, επειδή είναι ειδικοί σχετικά με την πραγματικότητά τους. Και μοιραζόμαστε ό,τι μαθαίνουμε με τους κοινωνικούς εταίρους. Αυτή η συζήτηση συνεχίζεται.