Μπορεί τα κόμματα να αναλώθηκαν υπερψηφίζοντας και καταψηφίζοντας σωρεία τροπολογιών, ωστόσο ο προϋπολογισμός για πρώτη φορά στα ιστορικά του κράτους καταψηφίστηκε με 29 ψήφους (ΑΚΕΛ, ΔΗΚΟ, ΕΔΕΚ, Συμμαχία Πολιτών, Οικολόγοι και Άννα Θεολόγου) έναντι των 24 (ΔΗΣΥ, ΕΛΑΜ, Αλληλεγγύη, Συνεργασία Δημοκρατικών Δυνάμεων).
Πλέον το κυπριακό κράτος αναμένεται να λειτουργεί με δωδεκατημόρια μέχρι να επανέλθει πίσω ο προϋπολογισμός από την κυβέρνηση. Είτε με τροποποιήσεις για να ικανοποιήσουν συγκεκριμένα κόμματα είτε ως έχει. Αυτό, αναμένεται να γίνει εντός του Ιανουαρίου, όπως ανέφερε μετά το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας ο υπουργός Οικονομικών της Κύπρου Κωνσταντίνος Πετρίδης.
Η Βουλή των Αντιπροσώπων ενέκρινε ωστόσο με απόφασή της τη διενέργεια δαπάνης από τον
Λογαριασμό του Πάγιου Ταμείο της Δημοκρατίας για τη χρήση τον μήνα Ιανουάριο, το λεγόμενο δωδεκατημόριο. Όπως ανέφερε ο κ. Πετρίδης, με αυτό τον τρόπο θα γίνουν δαπάνες με βάση τις περσινές δαπάνες, αλλά θα είναι μειωμένες σε σχέση με αυτά που προβλέπονταν στον προϋπολογισμό του 2021.
Ο κ. Πετρίδης στις δηλώσεις του χαρακτήρισε την καταψήφιση του προϋπολογισμού ως μια πολύ αρνητική εξέλιξη, έναντι της τεράστιας προσπάθειας για την αντιμετώπιση της κρίσης της πανδημίας, για στήριξη των εισοδημάτων των πολιτών και για ενίσχυση του κοινωνικού κράτους. Είναι όπως είπε είναι «μια αρνητική εξέλιξη για την προσπάθεια που θα κάνουμε το 2021 για αρχή μιας δυνατή ανάκαμψης».
Όπως εξήγησε η καταψήφιση αφορά 2,91 δισ. ευρώ κοινωνικών παροχών και 1,1 δισ. για θέματα υγείας, κάτι που όπως είπε, αποτελεί το μεγαλύτερο ποσό για κοινωνικό κράτος που μπήκε ποτέ σε προϋπολογισμό στην Κύπρο και που έχει σήμερα καταψηφιστεί.
Παράλληλα ο ΥΠΟΙΚ σημείωσε ότι την Τετάρτη το βράδυ συνεδρίαζαν στο Eurogroup για τους κρατικούς προϋπολογισμούς του 2021 που αποτελούν το κύριο όπλο που έχει κάθε χώρα για να αντιμετωπίσει την κρίση της πανδημίας και ότι ο προϋπολογισμός της Κύπρου έλαβε θετικό πρόσημο.
Ο κ. Πετρίδης εξέφρασε την ικανοποίησή του για την έγκριση του δωδεκατημορίου, ωστόσο όπως είπε συνεπάγεται μειωμένες δαπάνες σε σχέση με το τι είχε προϋπολογιστεί για το 2021, αφού ο προϋπολογισμός ήταν αυξημένος κατά 742 εκ. ευρώ σε σχέση με το 2020.
Ανέφερε επίσης ότι η καταψήφιση του προϋπολογισμού μεταφράζεται σε καταψήφιση των κονδυλίων από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της ΕΕ, αφού όλα τα κονδύλια που προβλέπονται για του χρόνου είναι μέσω του κρατικού προϋπολογισμού.
Πρόσθεσε ότι σημαίνει επίσης αδυναμία υπογραφής συμβάσεων ή έναρξης νέων σημαντικών έργων που προγραμματίζεται να γίνουν τον Ιανουάριο.
Σημείωσε ακόμα ότι η καταψήφιση σε μια πολύ δύσκολη περίοδο δίνει πολύ αρνητικά μηνύματα στο εξωτερικό και εμβαθύνει την οικονομική αβεβαιότητα. Εντός Ιανουαρίου, πρόσθεσε η Κυβέρνηση προτίθεται να καταθέσει αναθεωρημένο κρατικό προϋπολογισμό, ευελπιστώντας να ψηφιστεί και να επαναφέρει την ομαλότητα αφού αυτή τη στιγμή όπως είπε, υπάρχει συνταγματική εκτροπή και τα πράγματα αγγίζουν τα όρια της συνταγματικής νομιμότητας.
Όπως είπε, ο ΥΠΟΙΚ, από την αρχή στην κατάρτιση του προϋπολογισμού για το 2021 η Κυβέρνηση και το Υπουργείο έδρασαν με συναινετικό τρόπο. Ήταν, όπως εξήγησε η πρώτη φορά που πριν από την κατάθεση έγιναν διμερείς επαφές με όλα ανεξαρτήτως τα πολιτικά κόμματα, έλαβαν υπόψη τις θέσεις τους στον προϋπολογισμό και ουδέποτε αύξησαν τους τόνους στη δημόσια συζήτηση για τα θέματα του προϋπολογισμού.
Ο ίδιος, πρόσθεσε δήλωσε ότι ήθελε να είναι σε ανοικτή επαφή με όλα τα κόμματα μέχρι το τέλος για θέματα που αφορούν τον προϋπολογισμό και υπήρξε επαφή με αρκετά κόμματα, «αλλά όπως πολύ καλά ξέρετε και όπως κάποια από τα κόμματα έχουν δηλώσει, η καταψήφιση του προϋπολογισμού δεν σχετίζεται με επιμέρους θέματα του ίδιου του προϋπολογισμού». Σχετίζεται όπως είπε, είτε με θέματα φιλοσοφίας τα οποία είναι σεβαστά, είτε με εντελώς άσχετα θέματα σε σχέση με αυτό το οποίο συζητήσαμε σήμερα.
Ερωτηθείς κατά πόσο θα προσπαθήσει να ικανοποιήσει τις απαιτήσεις της ΕΔΕΚ για να ψηφίσει τον προϋπολογισμό, ανέφερε ότι για επιμέρους θέματα του προϋπολογισμού η Κυβέρνηση είναι πάντα ανοικτή να συζητήσει στα πλαίσια των δυνατοτήτων της και χωρίς να διακινδυνεύει είτε την οικονομική, είτε την δημοσιονομική βιωσιμότητα, στα πλαίσια του δυνατού του εφικτού και του λογικού.
Ερωτηθείς τι ευελπιστεί να αλλάξει με την νέα κατάθεση προϋπολογισμού εκ μέρους της Κυβέρνησης, και κατά πόσο θα διαφέρει, είπε ότι μπορεί να διαφέρει κάπως. Σημείωσε ότι αν τίθενται θέματα ευρύτερα τα οποία δεν μπορούν να ικανοποιηθούν δεν μπορούν να κάνουν πολλά πράγματα.
Ο Υπουργός εξήγησε ότι υπήρξε συναίνεση και ότι ενσωματώθηκαν στον προϋπολογισμό θέσεις και προτάσεις άλλων κομμάτων, κάνοντας υπερβάσεις δημοσιονομικές αλλά και σε θέματα πολιτικής, ωστόσο και πάλι δεν κατέστη δυνατή η ψήφιση του προϋπολογισμού, εκφράζοντας την πεποίθηση ότι πρέπει να «υπάρχει η συλλογική υπευθυνότητα για να μην οδηγηθούμε στα Τάρταρα».
Απαντώντας σε άλλη ερώτηση, είπε ότι δεν είναι ορθό να λέγεται από κάποιους ότι περιμένουν πιο κοινωνικό πρόσωπο από την Κυβέρνηση. «Αν είναι μια Κυβέρνηση η οποία έχει ενσωματώσει κοινωνικές πολιτικές οι οποίες λειτουργούν προς όφελος των ασθενέστερων είναι η Κυβέρνηση του Νίκου Αναστασιάδη» τόνισε, φέρνοντας ως παραδείγματα το ΕΕΕ αλλά και το ΓεΣΥ όπου με τη συναίνεση και την αποφασιστικότητα της κυβέρνησης, όπως είπε, έγινε κατορθωτή η ψήφισή του.
«Το κοινωνικό πρόσωπο, το μέγεθος αλλά και οι πολιτικές αυτής της κυβέρνησης δεν μπορούν να αμφισβητηθούν από κανένα», κατέληξε ο Υπουργός.
Πρόεδρος Αναστασιάδης: «Θλίψη και απογοήτευση για την καταψήφιση»«Η κυβέρνηση δεν θα επιτρέψει οι πολίτες να πληρώσουν το κόστος από τους εκβιασμούς ενός κόμματος», δήλωσε ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης, κατηγορώντας το Δημοκρατικό Κόμμα ότι «επιχειρεί εκβιαστικά να υποκαταστήσει τη νόμιμα εκλεγμένη κυβέρνηση».
Αναλυτικά η γραπτή δήλωση του Νίκου Αναστασιάδη
«Αναφερόμενος στη σημερινή καταψήφιση του προϋπολογισμού για το 2021, εκφράζω τη βαθιά μου θλίψη και απογοήτευση, επισημαίνοντας τα ακόλουθα:
Εκείνο που θα καταγραφεί στην 60χρονη ιστορία της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι η για πρώτη φορά, για λόγους μάλιστα ξένους προς την φιλοσοφία του προϋπολογισμού, καταψήφιση του.
Κατανοώ απόλυτα και σέβομαι τις θέσεις των κομμάτων, που είτε ως αποτέλεσμα διαφορετικής οικονομικής θεώρησης ή επί μέρους απόψεων που αφορούν τομείς πολιτικής, τήρησαν αρνητική στάση στην έγκριση του κρατικού προϋπολογισμού.
Εκείνο όμως που δεν κατανοώ είναι την αρνητική ψήφο του Δημοκρατικού Κόμματος που επιχειρεί εκβιαστικά να υποκαταστήσει τη νόμιμα εκλεγμένη Kυβέρνηση και να εξουδετερώσει άλλους ανεξάρτητους θεσμούς.
Η σημερινή συμπεριφορά του Δημοκρατικού Κόμματος, ούτε τον προφασιζόμενο στόχο εξυπηρετεί, ούτε τα καλώς νοούμενα συμφέροντα μίας κοινωνίας που κάτω από τις πρωτόγνωρες συνθήκες που σήμερα βιώνουμε, έχει την απόλυτη ανάγκη στήριξης της πολιτείας.
Η μη ψήφιση του προϋπολογισμού, δεν είναι την Kυβέρνηση που τιμωρεί, είναι τις επιχειρήσεις που σήμερα κινδυνεύουν να χρεοκοπήσουν, όσους λόγω των οδυνηρών μέτρων κινδυνεύουν να χάσουν τις δουλειές τους, τις ευάλωτες ομάδες που έχουν ανάγκη του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος και τους χαμηλοσυνταξιούχους.
Τιμωρούν όσους έχουν ανάγκη ένα αποτελεσματικό σύστημα υγείας, τιμωρούν όσους αναμένουν με αγωνία τον εμβολιασμό και την αποτελεσματική αντιμετώπιση της πανδημίας.
Θέλω να διαβεβαιώσω ότι η Kυβέρνηση δεν θα επιτρέψει οι πολίτες να πληρώσουν το κόστος από τους εκβιασμούς ενός κόμματος.
Τις επόμενες των ημερών θα συνεχίσουμε το δημιουργικό διάλογο με τις υπόλοιπες των πολιτικών δυνάμεων προκειμένου το συντομότερο να πετύχουμε την ψήφιση του προϋπολογισμού.
Στον αέρα οι εμβολιασμοί του Ιανουαρίου;Έντονη ανησυχία υπάρχει και στο κομμάτι εμβολιασμού του πληθυσμού μιας και η τοποθέτηση της Βουλής, με τα σημερινά δεδομένα, αναμένεται να προκαλέσει προβλήματα στην παραλαβή των εμβολίων που έχουν παραγγελθεί.
Στο Υπουργείο Υγείας γίνεται λόγος για αρνητική εξέλιξη με άγνωστες προεκτάσεις εάν δεν υπάρξουν το επόμενο διάστημα διορθωτικές κινήσεις προκειμένου το κράτος να εγκαταλείψει τη λογική των δωδεκατημορίων στη λειτουργία του, που άφησε πίσω η απόρριψη του κρατικού προϋπολογισμού. Η κυβέρνηση το επόμενο διάστημα εκτός από τα άλλα εμπόδια που θα συναντήσει θα πρέπει να διαχειριστεί και την απουσία οικονομικών πόρων, σε μια περίοδο μάλιστα που ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων αναμένεται να ανάψει το πράσινο φως σε δυο εμβόλια και την Κομισιόν να ανακοινώνει επίσημα πως οι εμβολιασμοί ξεκινούν στις 27 Δεκεμβρίου. Πρέπει να σημειωθεί πως με βάση το σύνταγμα της Κύπρου δεν μπορούν να εγκριθούν έκτακτες εκταμιεύσεις ποσών στην απουσία εγκεκριμένου προϋπολογισμού.
Οι πληροφορίες που υπάρχουν από τον χώρο της υγείας λένε πως το επόμενο διάστημα η Κύπρος θα πρέπει να καταβάλει προκαταβολές τουλάχιστον για δυο παρτίδες εμβολίων που προορίζονται για τον εμβολιασμό του γενικού πληθυσμού. Οι προκαταβολές σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες αφορούν το εμβόλιο της Astra Zeneca. Την ίδια ώρα δεν υπάρχουν ενδείξεις για προβλήματα στην παραλαβή στις τελευταίες μέρες του 2020 της πρώτης ποσότητας των 48.955 δόσεων των εμβολίου της Prizer, η πληρωμή των οποίων θα αντληθεί από την έκτακτη κρατική χορηγία των 100 εκατομμυρίων ευρώ του 2020 για την πανδημία.
Αξίζει να σημειωθεί πως πριν την ψηφοφορία στη Βουλή ο Υπουργός Υγείας είχε κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου για τις δράσεις του Υπουργείου Υγείας στην περίπτωση καταψήφισης του προϋπολογισμού εν μέσω της μεγαλύτερης υγειονομικής κρίσης της σύγχρονης ιστορίας. Μεταξύ των επιπτώσεων συγκαταλέγονται:
-Η κρατική συνεισφορά στο ΓεΣΥ ύψους €425 εκ.
-Μη καταβολή της χορηγίας προς τον ΟΚΥπΥ, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τα δημόσια νοσοκομεία.
-Αναστολή αγοράς εμβολίων και φαρμάκων, προκαλώντας σοβαρότατο πρόβλημα στην έγκριση και την παροχή εξειδικευμένων φαρμάκων για σπάνιες παθήσεις.
-Επηρεασμό κονδυλίων, που αφορούν μεταξύ άλλων την εξασφάλιση αναλωσίμων για τεστ, την αγορά υπηρεσιών για υλοποίηση του πληθυσμιακού ελέγχου για COVID-19.