Περίπου 500.000 δανειολήπτες ενήμερων στεγαστικών δανείων με κυμαινόμενο επιτόκιο είναι θωρακισμένοι στην νέα αύξηση επιτοκίων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) κατά 0,25 μονάδες που ανακοινώθηκε την Πέμπτη, καθώς και των νέων αυξήσεων που προανήγγειλε η επικεφαλής της Κριστίν Λαγκάρντ, ενώ σε κάθε περίπτωση θα δουν και μείωση της δόσης τους, σύμφωνα με τα προγράμματα ανταμοιβής συνεπών δανειοληπτών που έχουν ανακοινώσει και υλοποιούν οι τράπεζες στην Ελλάδα. Ανάλογα προγράμματα έχουν ανακοινώσει και υλοποιούν και οι εταιρίες διαχείρισης δανείων.
Μετά την νέα αύξηση, το βασικό επιτόκιο καταθέσεων της ΕΚΤ διαμορφώνεται στο 3,25%. Τα ενήμερα στεγαστικά δάνεια που είναι θωρακισμένα στις αυξήσεις, σύμφωνα με συγκλίνουσες εκτιμήσεις, ανέρχονται στο ποσό των 20 δισ. ευρώ περίπου.
Στόχος των προγραμμάτων ανταμοιβής, όπως έχουν ανακοινώσει οι τράπεζες, είναι σε κάθε περίπτωση να μειώσουν τα τρέχοντα επιτόκια των στεγαστικών δανείων κυμαινομένου επιτοκίου και ταυτόχρονα να προστατέψουν τους δανειολήπτες από πιθανές μελλοντικές αυξήσεις στα επιτόκια αναφοράς. Στα προγράμματα ανταμοιβής δεν εντάσσονται στεγαστικά δάνεια σταθερού επιτοκίου ή στεγαστικά δάνεια που το επιτόκιό τους διαμορφώνεται βάσει του Βασικού Επιτοκίου Στεγαστικής Πίστης, καθώς αυτά δεν επηρεάζονται από την μεταβολή των διατραπεζικών επιτοκίων αναφοράς.
Οι δανειολήπτες που εμπίπτουν στην περίμετρο εφαρμογής των προγραμμάτων ανταμοιβής έχουν ενταχθεί αυτόματα στο πρόγραμμα που έχει ανακοινώσει κάθε τράπεζα, χωρίς να απαιτείται καμία από μέρους τους ενέργεια.
Τα νέα προγράμματα ανταμοιβής συνεπών δανειοληπτών που υλοποιούν οι τράπεζες έρχονται σε συνέχεια του προγράμματος επιδότησης δόσεων των στεγαστικών δανείων ευάλωτων νοικοκυριών (Πρόγραμμα Ευάλωτων) που ανακοινώθηκαν τον Φεβρουάριο. Με το συγκεκριμένο πρόγραμμα επιδοτείται το 50% της αύξησης της μηνιαίας δόσης στεγαστικών δανείων με ημερομηνία αναφοράς την 30/6/2022 και για διάστημα 12 μηνών. Η περίοδος διαθεσιμότητας του συγκεκριμένου προγράμματος επεκτάθηκε μέχρι τις 31/7/2023, ημερομηνία μέχρι την οποία μπορούν να υποβάλλονται αιτήσεις, ενώ οι πρώτες επιδοτήσεις αναμένεται να δοθούν το αμέσως προσεχές χρονικό διάστημα.
Πάγωμα κυμαινόμενων επιτοκίων - Τι έχει ανακοινωθείΤα προγράμματα ανταμοιβής συνεπών δανειοληπτών που ανακοινώθηκαν από κάθε τράπεζα ξεχωριστά αφορούν όλους όσοι αποπληρώνουν στεγαστικό ή επισκευαστικό δάνειο κυμαινόμενου επιτοκίου, ωστόσο έχουν ορισμένα βασικά κοινά σημεία.
Ο νέος εκτοκισμός θα γίνει με το διατραπεζικό επιτόκιο αναφοράς, όπως είχε διαμορφωθεί στις 31/3/2023, μειωμένο κατά 20 μονάδες βάσης περίπου, με το επιτόκιο αυτό να διατηρείται σταθερό σε όλη τη 12μηνη περίοδο, εκτός εάν στο πλαίσιο της νομισματικής πολιτικής το επιτόκιο αναφοράς μειωθεί σε χαμηλότερα επίπεδα. Για τα δάνεια που βασίζονται σε Euribor ενός μήνα, το επιτόκιο σταθεροποιείται στο 2,70%, ενώ για όσα βασίζονται σε Euribor τριών μηνών διαμορφώνεται στα επίπεδα του 2,83% - 2,85%.
Όπως ανακοινώθηκε, απαραίτητη προϋπόθεση για την ένταξη στο πρόγραμμα είναι το δάνειο να είναι πλήρως ενήμερο, ενώ το δάνειο θα πρέπει να έχει εκταμιευτεί το αργότερο έως τις 21/12/2022. Από το πρόγραμμα θα επωφεληθούν φυσικά πρόσωπα που αποπληρώνουν στεγαστικό δάνειο, ανεξαρτήτως εάν πρόκειται για πρώτη ή μη κατοικία.
Στα ενήμερα στεγαστικά δάνεια περιλαμβάνονται και τα δάνεια που έχουν ρυθμιστεί και πρόσφατα με την προϋπόθεση ότι ο δανειολήπτης δεν οφείλει καμία δόση. Επίσης περιλαμβάνονται όλα τα στεγαστικά δάνεια σε διαφορετικό νόμισμα από ευρώ, καθώς και σε διαφορετικό επιτόκιο από Euribor (π.χ. ελβετικό φράγκο ή/και Libor, MRO EKΤ κ.λπ).
Στις ανακοινώσεις που είχαν κάνει οι τράπεζες τον περασμένο μήνα επισήμαναν ότι η νέα πρωτοβουλία εντάσσεται στο πλαίσιο του θεσμικού διαλόγου με την πολιτεία, επιβεβαιώνοντας την στήριξή τους στα ελληνικά νοικοκυριά με την επιβράβευση των συνεπών δανειοληπτών και την ταυτόχρονη στήριξη των ευάλωτων πελατών τους, καθώς αναλαμβάνουν οι ίδιες το κόστος των προγραμμάτων ανταμοιβής
Οι δανειολήπτες, προκειμένου να παραμείνουν στο πρόγραμμα και να απολαμβάνουν της μειωμένης δόσης, θα πρέπει να πληρώνουν κανονικά τις δόσεις των δανείων τους, καθώς καθυστέρηση ακόμη και μίας δόσης αρκεί για να βγουν από το πρόγραμμα.
Πρωτοβουλίες και από τις εταιρίες διαχείρισηςΠρωτοβουλίες για το πάγωμα επιτοκίων σε ενήμερα στεγαστικά δάνεια έχουν ανακοινώσει και οι εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις, έχοντας διαμορφώσει και θέσει σε ισχύ κατάλληλα προγράμματα με σκοπό το πάγωμα των κυμαινόμενων επιτοκίων βάσης για τα ενήμερα στεγαστικά δάνεια ιδιωτών δανειοληπτών, δηλαδή φυσικών προσώπων. Τα προγράμματα αυτά έχουν τεθούν σε ισχύ και θα ισχύουν για δώδεκα μήνες.
Οι συγκεκριμένες πρωτοβουλίες έχουν εξειδικευθεί ανά χαρτοφυλάκιο δανείων και έχουν ως στόχο την παροχή συνδρομής στους συνεπείς δανειολήπτες που ενδεχομένως αντιμετωπίζουν δυσκολίες αποπληρωμής των αντίστοιχων οφειλών τους εξαιτίας των αυξανόμενων επιτοκίων.
Κάθε εταιρεία διαχείρισης έχει διαμορφώσει τους όρους και τα κριτήρια υπαγωγής στο αντίστοιχο πρόγραμμα, σύμφωνα με τις διαδικασίες και τις πολιτικές της. Τα φυσικά πρόσωπα με ενήμερα στεγαστικά δάνεια κυμαινόμενου επιτοκίου θα εντάσσονται αυτόματα στα παραπάνω ευνοϊκά προγράμματα, χωρίς να απαιτείται κάποια ενέργεια εκ μέρους τους. Για περισσότερες λεπτομέρειες, κάθε δανειολήπτης μπορεί να απευθύνεται στην εταιρεία διαχείρισης με την οποία συνεργάζεται.
Όπως έχουν επισημάνει οι εταιρείες διαχείρισης, παρέχουν επιπλέον πλήθος δυνατοτήτων ρύθμισης σε οποιοδήποτε οφειλέτη επιθυμεί να ρυθμίσει με βιώσιμους όρους την οφειλή του. Για το πρώτο εξάμηνο του 2023, οι εταιρείες διαχείρισης έχουν θέσει ως στόχο οι ρυθμίσεις και διευθετήσεις δανείων να ανέλθουν σε 3,2 δισ. ευρώ, αυξημένες πάνω από 30% σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2022.