Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θεωρεί ότι η απόφαση της Meta να αναγκάσει τους πολίτες είτε να πληρώσουν είτε να παραδώσουν τα δεδομένα τους για να χρησιμοποιήσουν την υπηρεσία δεν συμμορφώνεται με την Πράξη για την Ψηφιακή Αγορά (DSA), τον νόμο-ορόσημο της ΕΕ που έχει ως στόχο να περιορίσει τις υπερβολές εξουσίας των μεγάλων τεχνολογικών εταιρειών και να διασφαλίσει δικαιότερο ανταγωνισμό στον ψηφιακό κόσμο.
Η Meta, η μητρική εταιρεία του Facebook (NASDAQ:META) και του Instagram, έχει χαρακτηριστεί ως βασική εταιρεία ("φύλακας πύλης"/ Gatekeeper) βάσει του DSA και υπόκειται σε αυστηρότερες υποχρεώσεις.
Ως αντίδραση στον νόμο, η Meta εισήγαγε τον Νοέμβριο του 2023 ένα νέο σύστημα διαφήμισης που ζητά από τους χρήστες να επιλέξουν μεταξύ δύο επιλογών:
- Να χρησιμοποιούν την εφαρμογή δωρεάν, αλλά να επιτρέπουν την επεξεργασία δεδομένων.
- Να σταματήσουν την επεξεργασία δεδομένων αλλά να πληρώσουν μηνιαίο τέλος για να χρησιμοποιήσουν μια εφαρμογή χωρίς διαφημίσεις.
Στα προκαταρκτικά πορίσματά της, που δημοσιεύθηκαν τη Δευτέρα, η Επιτροπή αναφέρει ότι αυτή η δυαδική επιλογή δεν είναι σύμφωνη με την DMA, διότι "αναγκάζει τους χρήστες να συναινέσουν στον συνδυασμό των προσωπικών τους δεδομένων και δεν τους προσφέρει μια λιγότερο εξατομικευμένη αλλά ισοδύναμη έκδοση των κοινωνικών δικτύων της Meta".
Με άλλα λόγια, η πρόσβαση στα χαρακτηριστικά της εφαρμογής ποικίλλει ανάλογα με το τι επιλέγουν οι χρήστες.
«Οι εταιρείες δεν μπορούν να εξαρτούν τη χρήση της υπηρεσίας ή ορισμένων λειτουργιών από τη συγκατάθεση των χρηστών», αναφέρει η Επιτροπή.
Ένα ενδιάμεσο μοντέλο, στο οποίο οι πελάτες της Meta που δεν δίνουν το πράσινο φως για την παρακολούθηση των δεδομένων τους θα μπορούν ωστόσο να απολαμβάνουν μια παρόμοια υπηρεσία χωρίς εξατομικευμένες διαφημίσεις, θα ήταν η προτιμώμενη επιλογή των Βρυξελλών.
Εάν επιβεβαιωθούν τα προκαταρκτικά ευρήματα, η Επιτροπή θα έχει το δικαίωμα να εκδώσει απόφαση μη συμμόρφωσης που μπορεί να οδηγήσει σε πρόστιμα ύψους έως και 10% του συνολικού παγκόσμιου κύκλου εργασιών της Meta.
Ένα τέτοιο σενάριο θα μπορούσε να αποφευχθεί εάν η εταιρεία εάν η εταιρεία προσέφερε διορθωτικά μέτρα για την ευθυγράμμιση του επιχειρηματικού της μοντέλου με τις διατάξεις της DMA.
Το Euronews έχει απευθυνθεί στη Meta για αχόλιο.
Τα προσωπικά δεδομένα αποτελούν εξαιρετικά πολύτιμο περιουσιακό στοιχείο για τις ψηφιακές εταιρείες, καθώς τους επιτρέπουν να προσφέρουν στους διαφημιζόμενους μια εξατομικευμένη πορεία προς τους δυνητικούς καταναλωτές. Η Meta παράγει πάνω από το 95% των εσόδων της από διαφημίσεις.