Δύο κρανία που χρονολογούνται από την Αρχαία Αίγυπτο και φυλάσσονται στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ μπορεί να φέρουν τα πρώτα γνωστά σημάδια θεραπείας του καρκίνου.
Οι λεπτές τομές σε ένα από τα λείψανα που χρονολογούνται πριν από περίπου 4.000 χρόνια θα μπορούσαν να είναι είτε σημάδια χειρουργικής επέμβασης για την αφαίρεση του καρκίνου είτε μια "μεταθανάτια ιατρική εξερεύνηση", σύμφωνα με μια νέα μελέτη που δημοσιεύεται στο επιστημονικό περιοδικό Frontiers in Medicine.
Το κρανίο πιστεύεται ότι ανήκε σε έναν άνδρα ηλικίας 30 έως 35 ετών που έζησε μεταξύ 2.686 και 2.345 π.Χ., περίπου την ίδια εποχή που χτίστηκε η Μεγάλη Πυραμίδα της Γκίζας.
Το δεύτερο λείψανο χρονολογείται μεταξύ 664 και 343 π.Χ. και ανήκε σε μια γυναίκα άνω των 50 ετών που επέζησε από κάταγμα στο κρανίο και υπέστη όγκο. Οι επιστήμονες συμπεριέλαβαν το κρανίο στη μελέτη τους, καθώς μαρτυρούσε το επίπεδο φροντίδας που ήταν σε θέση να προσφέρουν οι Αιγύπτιοι σε όσους τραυματίζονταν ή αρρώσταιναν.
Η ομάδα ανακάλυψε τα σημάδια κοπής και ανέλυσε το δεύτερο κρανίο χρησιμοποιώντας τρισδιάστατη μικροσκοπία υψηλής ανάλυσης.
The skull is thought to have belonged to a man living around the same time the Great Pyramid of Giza was built. Tondini, Isidro, Camarós, 2024
"Η αντιπαράθεση δύο πιθανών χειρισμών που αντιπροσωπεύονται από δύο διαφορετικούς τύπους βλαβών αποτελούν (...) ορόσημο στην ιστορία της ιατρικής", έγραψαν οι συγγραφείς Tatiana Tondini, Albert Isidro και Edgard Camarós.
Η Αρχαία Αίγυπτος διαθέτει μία από τις "πιο προηγμένες βάσεις ιατρικών γνώσεων" στην Αρχαιότητα, με καλά διατηρημένα ανθρώπινα λείψανα και παπύρους που προσφέρουν μια ματιά στις πρακτικές υγειονομικής περίθαλψης της εποχής.
Στοιχεία για πρόθεση, οδοντικό σφράγισμα και επουλωμένα κατάγματα έχουν βρεθεί στο παρελθόν από τους επιστήμονες.
Οι ερευνητές πιστεύουν επίσης ότι η αρχαία αιγυπτιακή ιατρική ήταν "αρκετά προηγμένη ώστε να περιγράφει, να ταξινομεί και να θεραπεύει με επιτυχία συγκεκριμένες ασθένειες και τραυματικές βλάβες, συμπεριλαμβανομένων των τραυμάτων των οστών".
Καρκίνος έχει βρεθεί και στο παρελθόν σε ανθρώπινα λείψανα, με την παλαιότερη περίπτωση να χρονολογείται πριν από 1,7 εκατομμύρια χρόνια, αλλά αυτή η ανάλυση ρίχνει νέο φως στην πάθηση.
Σύμφωνα με τους συγγραφείς, τα ευρήματα αυτά ενισχύουν την ιδέα ότι "ο καρκίνος ήταν πολύ πιο διαδεδομένος απ' ό,τι είχε υποτεθεί προηγουμένως".
Παρόλα αυτά, η έρευνά τους απαιτεί προσοχή, καθώς τονίζουν ότι η εργασία τους βασίζεται σε "ελλιπή σκελετικά λείψανα", περιλαμβάνει μόνο δύο άτομα και δεν χρησιμοποιεί μοριακή ανάλυση.
