Η Ιταλία βρίσκεται στα πρόθυρα ενός ελληνικού-στυλ φαύλου κύκλου, προειδοποιεί η Citigroup, υπογραμμίζοντας πως το βασικό σενάριό της είναι, πως το επόμενο έτος θα προστεθεί και αυτή η χώρα στην λίστα των bailouts της ευρωζώνης. Η ιταλική οικονομία συρρικνώνεται ταχύτατα και επικίνδυνα. Η πορεία της ήταν ιδιαίτερα κακή στο πρώτο εξάμηνο του 2012, με το ΑΕΠ να μειώνεται κατά 3,3% σε ετήσια βάση. Όπως σημειώνεται, το ΑΕΠ της Ιταλίας ποτέ δεν έχει πέσει τόσο απότομα, εκτός από την περίδο των τριών τριμήνων της κορύφωσης της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης το 2008. Επιπλέον, ο δείκτης οικονομικού κλίματος παραμένει κοντά στα ιστορικά χαμηλά.
Η ύφεση της Ιταλίας είναι διαφορετική όμως, αυτή τη φορά. Σε αντίθεση με την ύφεση 2008-2009, η τρέχουσα ύφεση είναι εγχώρια και όχι «εισαγόμενη» από το εξωτερικό. Η εγχώρια ζήτηση έχει μειωθεί κατά πολύ ταχύτερα από ότι το ΑΕΠ, με τις εισαγωγές να μειώνονται αναλόγως. Τα μεγάλα δημοσιονομικά μέτρα σύσφιξης - που μόνο για το 2012, εκτιμώνται στο 3,62% του ΑΕΠ - παίζουν σαφώς το ρόλο τους.
Η Ιταλία λοιπόν, είναι ξεκάθαρο πως κινδυνεύει να βιώσει τον ίδιο φαύλο κύκλο που βιώνει η Ελλάδα. Κοιτάζοντας τα τελευταία δύο χρόνια, όπως τονίζει η Citi, μπορούμε να βρούμε ενδείξεις ότι οι μεγάλες προσπάθειες δημοσιονομικής εξυγίανσης της Ιταλίας, πράγματι οδηγούν σε υψηλότερες από τις αναμενόμενες πτώσεις της οικονομικής δραστηριότητας, οι οποίες με τη σειρά τους αντισταθμίζουν ένα μεγάλο μέρος από το όφελος της δημοσιονομικής εξυγίανσης του ισολογισμού της κυβέρνησης. Η ανάπτυξη είναι απίθανο να ανακτήσει τα επόμενα δύο χρόνια, γεγονός που υποδηλώνει ότι ένα σημαντικά μεγάλο «φαινόμενο της χιονοστιβάδας» θα συνεχίσει να αυξάνει το χρέος προς το ΑΕΠ της Ιταλίας.
Όπως επισημαίνει η Citi, το 2013 θα είναι μια κρίσιμη χρονιά για την πολιτική της Ιταλίας. Με τις γενικές εκλογές που έχουν προγραμματιστεί μέχρι τον Απρίλιο του επόμενου έτους, παραμένει εξαιρετικά αβέβαιο αν ο Πρωθυπουργός Mario Monti θα διατηρήσει την θέση του, και έτσι η προσοχή των χρηματοπιστωτικών αγορών σχετικά με τις πολιτικές εξελίξεις στην Ιταλία κατά πάσα πιθανότητα θα αυξηθεί με την πάροδο των επόμενων μηνών.
Η Citi προειδοποιεί πως το βασικό της σενάριο είναι πως η Ιταλία το 2013 θα ζητήσει και αυτή κρατική διάσωση. Το χτύπημα στην εμπιστοσύνη της αγοράς λόγω την πολιτικής λιτότητας στην Ιταλία, σε συνδυασμό με τις πολιτικές αναταραχές πριν ή και μετά τις εκλογές και με την πιθανή λιγότερο υποστηρικτική συμπεριφορά από τους ευρωπαίους εταίρους, θα προκαλέσουν ένα νέο κύμα πίεσης στην ιταλική αγορά ομολόγων το επόμενο έτος. Όπως επισημαίνει, η αυξημένη ένταση στην αγορά θα είναι και ο πιθανός καταλύτη για να οδηγήσει την Ιταλία να ζητήσει κάποια μορφή διεθνούς οικονομικής στήριξης το 2013, ειδικά αν οι αναταράξεις στην αγορά ενταθούν γύρω από το ισπανικό αίτημα διάσωσης, το οποίο η Citi βλέπει ως εξαιρετικά πιθανό να έρχεται πριν το τέλος του τρέχοντος έτους.
ekourt@kerdos.gr