Ιδιωτικά κεφάλαια ύψους περίπου 100 δισ. ευρώ έφερε πίσω στις χώρες του «ευρωπαϊκού Νότου» και την Ιρλανδία στα τέλη του 2012 η υπόσχεση Ντράγκι περί διατήρησης της συνοχής της ευρωζώνης, ένδειξη ότι η επενδυτική εμπιστοσύνη επιστρέφει- μαζί με τα ευρώ. Το μέγεθος των καθαρών εισροών σύμφωνα με στοιχεία του ολλανδικού ομίλου ING, τα οποία επικαλούνται οι Financial Times, αντιστοιχεί στο 9% της οικονομικής δραστηριότητας σε Ισπανία, Ιταλία, Πορτογαλία, Ιρλανδία και Ελλάδα.
Η επιστροφή των κεφαλαίων αλλά και η- μερική είναι αλήθεια- ανάκτηση της επενδυτικής εμπιστοσύνης στις συγκεκριμένες χώρες πυροδοτεί σενάρια αισιοδοξίας με αρκετούς πολιτικούς και αναλυτές να θεωρούν ότι η κρίση της ευρωζώνης έχει παρέλθει- χωρίς να λείπουν και οι αντίθετες φωνές σκεπτικισμού, κυρίως από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Χαρακτηριστικές ήταν οι δηλώσεις του επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας κ. Μάριο Ντράγκι αυτόν το μήνα, περί «θετικής μόλυνσης» στη συγκεκριμένη περιοχή (σε αντιδιαστολή με τους φόβους «μετάδοσης» της κρίσης που κυριαρχούσαν τη χρονιά που πέρασε), αλλά και η απότομη άνοδος που σημείωσε το ευρώ, το οποίο χθες, Δευτέρα, διαπραγματευόταν στο υψηλότερο επίπεδο από το Δεκέμβριο του 2011.
Ενδεικτικά της μεταστροφής του επενδυτικού κλίματος έναντι του ευρώ και στις ΗΠΑ, είναι τα στοιχεία που έδωσε η αμερικανική Επιτροπή Εποπτείας Συναλλαγών Παραγώγων Εμπορευμάτων και Προθεσμιακών Συμβολαίων (CTFC), κατά τα οποία η εμπιστοσύνη των αμερικανών επενδυτών έφθασε στο υψηλότερο των τελευταίων 18 μηνών: οι καθαρές μακροπρόθεσμες τοποθετήσεις σε ευρώ ήταν οι μεγαλύτερες από το καλοκαίρι του 2011.
Σημείο καμπής για την επανάκτηση της επενδυτικής εμπιστοσύνης υπήρξε, όπως επισημαίνουν αναλυτές, η εξαγγγελία του προγράμματος απεριόριστης αγοράς κρατικών ομολόγων (ΟΜΤ) από την ΕΚΤ, τον περασμένο Σεπτέμβριο από τον κ. Ντράγκι. Η συγκεκριμένη εξαγγγελία μεταφράστηκε από τους επενδυτές ως σαφή ένδειξη στήριξης της συνοχής της ευρωζώνης, με αποτέλεσμα, όπως αναφέρει ο Αλαστερ Γουόρεν, επικεφαλής του τμήματος ευρωπαϊκής αγοράς ομολόγων της Goldman Sachs, «η Ευρώπη να γίνει ξανά επενδύσιμη». «Οσον αφορά τις ευρωπαϊκές συναλλαγές, η αμερικανική ζήτηση δεν ήταν ποτέ τόσο ισχυρή ή τόσο σαφής όσο σήμερα», όπως λέει.
Σταδιακά η ανάκαμψη
Ο δρόμος ωστόσο της ολικής ανάκαμψης φαίνεται να είναι ακόμα μακρύς αφού η εκροή κεφαλαίων στο απόγειο της ευρωπαϊκής κρίσης, το 2011 και στις αρχές του 2012, κινήθηκε σε ιλλιγγιώδη νούμερα.
Κι ενώ , σύμφωνα με τα στοιχεία της ING, τους τελευταίους τέσσερις μήνες του 2012 η καθαρή εισροή ιδιωτικών κεφαλαίων στις «χώρες της περιφέρειας» ανήλθε στα 93 δισ. ευρώ, τους πρώτους οκτώ μήνες του ίδιου έτους, η αντίστοιχη «φυγή» κεφαλαίων σε Ιταλία, Πορτογαλία, Ισπανία, Ελλάδα και Ιρλανδία έφθασε τα 406 δισ. ευρώ- ποσό το οποίο αντιστοιχεί στο 20% του ΑΕΠ τους.
Το 2011 εξάλλου, η εκροή ιδιωτικών κεφαλαίων από τις ίδιες χώρες ανήλθε στα 300 δισ. ευρώ.
Οπως επισημαίνει στους FT ο Μάρτιν Βαν Βλίετ, οικονομολόγος της ING,«ο δρόμος είναι ακόμα μακρύς, αλλά η αντίστροφη τάση εισροής κεφαλαίων που σημειώνεται είναι σημαντική».
Η άνοδος της επενδυτικής ζήτησης για τίτλους της ευρωζώνης εξάλλου έχει μειώσει σημαντικά το κόστος δανεισμού Ιταλίας και Ισπανίας, ενώ οι εταιρικοί και τραπεζικοί τίτλοι της ευρωζώνης έχουν επίσης ενισχυθεί.
Βραχυπρόθεσμες, αν και όχι του ίδιου μεγέθους, αισιόδοξες τάσεις, είχαν καταγραφεί και στις αρχές του 2012, όταν η ΕΚΤ είχε «ρίξει» στην τραπεζική αγορά φθηνά δάνεια ύψους 1 τρισ. ευρώ (LTROs).
Η τάση που καταγράφεται ωστόσο σήμερα είναι διαφορετική, καθώς, όπως επισημαίνουν αναλυτές, όπως ο Καρλ Νόρεi, επικεφαλής του τμήματος διαπραγμάτευσης ευρωπαϊκών τίτλων της JP Morgan, «το σημερινό ράλι δεν οφείλεται στο φτηνό χρήμα των ευρωπαϊκών τραπεζών, αλλά στην ενισχυμένη εμπιστοσύνη των επενδυτών για την ευρωζώνη και τις τοποθετήσεις σημαντικών μη Ευρωπαίων επενδυτών». «Επενδύσεις που δεν μπορούσαμε καν να διανοηθούμε δύο μήνες πριν, πραγματοποιούνται σήμερα και μάλιστα μαζικά», όπως επισημαίνει ο κ. Νόρεϊ.
Μένει να αποδειχθεί ότι οι αισιόδοξες τάξεις και η αποκατάσταση της επενδυτικής εμπιστοσύνης στην ευρωζώνη γενικά και την «ευρωπαϊκή περιφέρεια» ειδικότερα θα συνεχιστούν και δεν θα υποχωρήσουν από ένα καινούριο «ευρωπαϊκό σοκ»...
tovima