Η «ήπια αναδιάρθρωση» είναι η καινούργια φράση που προστίθεται πλεόν στο λεξικό της κρίσης χρέους της Ευρωζώνης, όπως αναφέρει σε σημερινό της δημοσίευμα η Wall Street Journal, αφού όλο και περισσότεροι αξιωματούχοι την χρησιμοποιούν πλέον για να περιγράψουν το πώς η Ελλάδα μπορεί να συγκεντρώσει τους πιστωτές της και να ζητήσει την… ευλογία τους για την επιμήκυνση του χρέους της. Ομως, όπως τονίζει η εφημερίδα, η ελληνική αναδιάρθρωση δεν μπορεί (συνολικά) να είναι μόνον ήπια και η ΕΕ πρέπει να σκληρύνει τη στάση της…
Η αρμονική (εθελοντική) αυτή διαδικασία, όπως σημειώνει η WSJ, βασίζεται στο ότι οι τράπεζες, τα συνταξιοδοτικά ταμεία, οι ασφαλιστικές και άλλοι επενδυτές που έχουν ελληνικά ομόλογα στην κατοχή τους, θα συμφωνήσουν να τα ανταλλάξουν με άλλα ομόλογα μεγαλύτερης διάρκειας. Ετσι, η Ελλάδα θα χρειαστεί χαμηλότερη χρηματοδότηση το 2012 και τα επόμενα πέντε χρόνια, όταν δηλαδή θα είναι αντιμέτωπη με αδυναμία ρευστότητας, αφού οι εκταμιεύσεις από το πακέτο των 110 δισ. ευρώ του δανείου διάσωσης από τις κυβερνήσεις της Ευρωζώνης και το ΔΝΤ, θα έχουν πλέον τελειώσει.
Γιατί λοιπόν οι πιστωτές να δεχτούν μία τέτοια πρόταση διερωτάται η εφημερίδα, και απαντά πως σίγουρα δεν θα την δεχθούν λόγω της… «καλής τους της καρδιάς».
Οπως σημειώνεται, συνήθως ο τρόπος που γίνεται μία τέτοια διαδικασία είναι πως οι πιστωτές συμφωνούν γιατί συνειδητοποιούν ότι η εταιρεία ή η χώρα, βρίσκεται σε κίνδυνο default, κάτι που θα μπορούσε να αποφευχθεί αν συμφωνήσουν στην επέκταση της διάρκειας λήξης των ομολόγων της.
Όμως, όπως τονίζεται,η ΕΕ μπορεί να βρεθεί αντιμέτωπη με το εξής πρόβλημα: Σε περιπτώσεις χωρών που βρίσκονται λίγο πριν τη χρεοκοπία, η απειλή του default μπορεί και να μην είναι αρκετά αξιόπιστη, δίνοντας έτσι ένα κίνητρο στους πιστωτές να τζογάρουν στη συνέχιση της αποπληρωμής των απαιτήσεων, όπως άλλωστε υποστηρίζει το ΔΝΤ.
Με λίγα λόγια, στην περίπτωση της Ελλάδας, οι κάτοχοι των ελληνικών ομολόγων ίσως δεν πιστέψουν ότι η ΕΕ θα σταματήσει να εγγυάται την αποπληρωμή όλων των κρατικών ομολόγων της Ευρωζώνης που εκδόθηκαν πριν τον Ιούνιο του 2013.
Οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι είναι αντίθετοι με μία «μεγάλη αναδιάρθρωση» στην Ελλάδα– σύμφωνα και με τις δηλώσεις του προέδρου του Eurogroup κ. Jean-Claude Juncker. Αυτό σημαίνει πως το haircut στα ελληνικά ομόλογα, δηλαδή η μείωση της ονομαστικής τους αξίας, βρίσκεται ακόμη - και μάλιστα έχει εξέχουσα θέση - στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
Οπως λοιπόν σημειώνει η WSJ, για να πετύχει η ήπια αναδιάρθρωση, θα πρέπει να υπάρχει μία απειλή πίσω από την όλη υπόθεση. Ίσως αυτή η απειλή να είναι και τα… απλά μαθηματικά της κρίσης χρέους : Η Ελλάδα έχει χρέος που ξεπερνά τα 360 δισ. ευρώ και οι πιστωτές θα καταλάβουν από μόνοι του πως οι Ευρωπαίοι πολιτικοί θα αρνηθούν, νωρίτερα παρά αργότερα, να συνεχίσουν να στηρίζουν τη χώρα.
Εναλλακτικά, η ΕΕ θα μπορούσε να αλλάξει στάση και να βάλει στο τραπέζι την απειλή της «σκληρής» αναδιάρθρωσης. Ομως, οι αξιωματούχοι στην Κομισιόν και την ΕΚΤ φοβούνται πάρα πολύ τις συνέπειες που θα έχει το να αφεθεί η Ελλάδα να χρεοκοπήσει, στις τράπεζες αλλά και τις αγορές ομολόγων.
Οπως σημειώνει η WSJ, μία πολύ ενδιαφέρουσα ιδέα είναι αυτή του κ. Francis Fitzherbert-Brockholes, δικηγόρου της White & Case, ο οποίος έχει ασχοληθεί επαγγελματικά με αρκετές αναδιαρθρώσεις κρατικού χρέους.
Ένας τρόπος να ενθαρρυνθούν οι κάτοχοι ομολόγων να δεχθούν την «εθελοντική» ανταλλαγή ομολόγων είναι να αρνηθεί η ΕΚΤ να δέχεται τα παλιά, μικρότερης διάρκειας ομόλογα, ως εγγυήσεις. Οπως τονίζει ο κ. Fitzherbert-Brockholes, εάν η Ελλάδα αποφάσιζε να προχωρήσει σε εθελοντική ανταλλαγή, με την βοήθεια και των πιέσεων-απειλών από την μεριά της ΕΚΤ, τότε αυτό ίσως και να έχει σημαντικό αποτέλεσμα στην όλη υπόθεση.
Οπως, πάντως, καταλήγει η WSJ, με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο, για να έχει αποτέλεσμα μία ήπια αναδιάρθρωση, οι ευρωπαϊκές αρχές θα πρέπει να σκληρύνουν τη στάση τους απέναντι στους πιστωτές της Ελλάδας.
Ελευθερία Κούρταλη
ekourt@kerdos.gr
Η αρμονική (εθελοντική) αυτή διαδικασία, όπως σημειώνει η WSJ, βασίζεται στο ότι οι τράπεζες, τα συνταξιοδοτικά ταμεία, οι ασφαλιστικές και άλλοι επενδυτές που έχουν ελληνικά ομόλογα στην κατοχή τους, θα συμφωνήσουν να τα ανταλλάξουν με άλλα ομόλογα μεγαλύτερης διάρκειας. Ετσι, η Ελλάδα θα χρειαστεί χαμηλότερη χρηματοδότηση το 2012 και τα επόμενα πέντε χρόνια, όταν δηλαδή θα είναι αντιμέτωπη με αδυναμία ρευστότητας, αφού οι εκταμιεύσεις από το πακέτο των 110 δισ. ευρώ του δανείου διάσωσης από τις κυβερνήσεις της Ευρωζώνης και το ΔΝΤ, θα έχουν πλέον τελειώσει.
Γιατί λοιπόν οι πιστωτές να δεχτούν μία τέτοια πρόταση διερωτάται η εφημερίδα, και απαντά πως σίγουρα δεν θα την δεχθούν λόγω της… «καλής τους της καρδιάς».
Οπως σημειώνεται, συνήθως ο τρόπος που γίνεται μία τέτοια διαδικασία είναι πως οι πιστωτές συμφωνούν γιατί συνειδητοποιούν ότι η εταιρεία ή η χώρα, βρίσκεται σε κίνδυνο default, κάτι που θα μπορούσε να αποφευχθεί αν συμφωνήσουν στην επέκταση της διάρκειας λήξης των ομολόγων της.
Όμως, όπως τονίζεται,η ΕΕ μπορεί να βρεθεί αντιμέτωπη με το εξής πρόβλημα: Σε περιπτώσεις χωρών που βρίσκονται λίγο πριν τη χρεοκοπία, η απειλή του default μπορεί και να μην είναι αρκετά αξιόπιστη, δίνοντας έτσι ένα κίνητρο στους πιστωτές να τζογάρουν στη συνέχιση της αποπληρωμής των απαιτήσεων, όπως άλλωστε υποστηρίζει το ΔΝΤ.
Με λίγα λόγια, στην περίπτωση της Ελλάδας, οι κάτοχοι των ελληνικών ομολόγων ίσως δεν πιστέψουν ότι η ΕΕ θα σταματήσει να εγγυάται την αποπληρωμή όλων των κρατικών ομολόγων της Ευρωζώνης που εκδόθηκαν πριν τον Ιούνιο του 2013.
Οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι είναι αντίθετοι με μία «μεγάλη αναδιάρθρωση» στην Ελλάδα– σύμφωνα και με τις δηλώσεις του προέδρου του Eurogroup κ. Jean-Claude Juncker. Αυτό σημαίνει πως το haircut στα ελληνικά ομόλογα, δηλαδή η μείωση της ονομαστικής τους αξίας, βρίσκεται ακόμη - και μάλιστα έχει εξέχουσα θέση - στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
Οπως λοιπόν σημειώνει η WSJ, για να πετύχει η ήπια αναδιάρθρωση, θα πρέπει να υπάρχει μία απειλή πίσω από την όλη υπόθεση. Ίσως αυτή η απειλή να είναι και τα… απλά μαθηματικά της κρίσης χρέους : Η Ελλάδα έχει χρέος που ξεπερνά τα 360 δισ. ευρώ και οι πιστωτές θα καταλάβουν από μόνοι του πως οι Ευρωπαίοι πολιτικοί θα αρνηθούν, νωρίτερα παρά αργότερα, να συνεχίσουν να στηρίζουν τη χώρα.
Εναλλακτικά, η ΕΕ θα μπορούσε να αλλάξει στάση και να βάλει στο τραπέζι την απειλή της «σκληρής» αναδιάρθρωσης. Ομως, οι αξιωματούχοι στην Κομισιόν και την ΕΚΤ φοβούνται πάρα πολύ τις συνέπειες που θα έχει το να αφεθεί η Ελλάδα να χρεοκοπήσει, στις τράπεζες αλλά και τις αγορές ομολόγων.
Οπως σημειώνει η WSJ, μία πολύ ενδιαφέρουσα ιδέα είναι αυτή του κ. Francis Fitzherbert-Brockholes, δικηγόρου της White & Case, ο οποίος έχει ασχοληθεί επαγγελματικά με αρκετές αναδιαρθρώσεις κρατικού χρέους.
Ένας τρόπος να ενθαρρυνθούν οι κάτοχοι ομολόγων να δεχθούν την «εθελοντική» ανταλλαγή ομολόγων είναι να αρνηθεί η ΕΚΤ να δέχεται τα παλιά, μικρότερης διάρκειας ομόλογα, ως εγγυήσεις. Οπως τονίζει ο κ. Fitzherbert-Brockholes, εάν η Ελλάδα αποφάσιζε να προχωρήσει σε εθελοντική ανταλλαγή, με την βοήθεια και των πιέσεων-απειλών από την μεριά της ΕΚΤ, τότε αυτό ίσως και να έχει σημαντικό αποτέλεσμα στην όλη υπόθεση.
Οπως, πάντως, καταλήγει η WSJ, με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο, για να έχει αποτέλεσμα μία ήπια αναδιάρθρωση, οι ευρωπαϊκές αρχές θα πρέπει να σκληρύνουν τη στάση τους απέναντι στους πιστωτές της Ελλάδας.
Ελευθερία Κούρταλη
ekourt@kerdos.gr