Η οικιακή ατμοσφαιρική ρύπανση εξακολουθεί να σκοτώνει εκατομμύρια ανθρώπους κάθε χρόνο, ακόμη και όταν τα επίπεδα έκθεσης μειώνονται παγκοσμίως, σύμφωνα με μια νέα μελέτη.
Το 2021, η οικιακή ατμοσφαιρική ρύπανση - η οποία συμβαίνει όταν οι άνθρωποι μαγειρεύουν με ανοιχτές φωτιές ή σόμπες που τροφοδοτούνται με κηροζίνη, κάρβουνο, ξύλο, απόβλητα καλλιεργειών ή κοπριά ζώων - συνέβαλε σε 3,1 εκατομμύρια θανάτους παγκοσμίως, με τους περισσότερους θανάτους σε χώρες με χαμηλότερο εισόδημα, σύμφωνα με την ανάλυση που δημοσιεύθηκε στο ιατρικό περιοδικό The Lancet.
Η οικιακή ατμοσφαιρική ρύπανση περιέχει μικρά σωματίδια που μπορούν να εισέλθουν στην κυκλοφορία του αίματος μέσω των πνευμόνων.
Συνδέεται με ένα σωρό προβλήματα υγείας, όπως ο καρκίνος του πνεύμονα, το εγκεφαλικό επεισόδιο, οι καρδιακές παθήσεις, ο διαβήτης τύπου 2, η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ), οι λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος, ο καταρράκτης και οι νεογνικές διαταραχές.
Μπορεί επίσης να έχει θανατηφόρες συνέπειες για τα παιδιά, συμβάλλοντας σε περισσότερους από 500.000 θανάτους μεταξύ των παιδιών ηλικίας κάτω των 5 ετών το 2021, σύμφωνα με τη μελέτη. Αυτό είναι περίπου το 11% του συνόλου της θνησιμότητας κάτω των 5 ετών.
"Το υψηλό επίπεδο της παιδιατρικής επιβάρυνσης που εκτιμάται σε αυτή τη μελέτη αποτελεί μείζονα αιτία ανησυχίας", δήλωσαν οι συντάκτες της μελέτης από το Ινστιτούτο Μετρήσεων και Αξιολόγησης της Υγείας (IHME) με έδρα τις ΗΠΑ.
Πρόσθεσαν ότι οι επιπτώσεις στην υγεία μπορεί να είναι "θανατηφόρες και μακροχρόνιες και δεν έχουν λάβει επαρκή προσοχή από τους ερευνητές και τους φορείς χάραξης πολιτικής".
Περιφερειακές διαφορές
Μεταξύ 1990 και 2021, το ποσοστό των ανθρώπων που εκτίθενται σε οικιακή ατμοσφαιρική ρύπανση από στερεά καύσιμα μαγειρέματος παγκοσμίως μειώθηκε κατακόρυφα από 56,7% σε 33,8%, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις.
Αλλά ο πραγματικός αριθμός των ανθρώπων που εκτίθενται μειώθηκε μόνο κατά 10% - ή περίπου 350 εκατομμύρια άνθρωποι - φτάνοντας τα 2,67 δισεκατομμύρια άτομα που εκτίθενται το 2021.
Αυτό οφείλεται στην αύξηση του πληθυσμού σε μέρη όπως η υποσαχάρια Αφρική, όπου το 78,8% των ανθρώπων εκτίθενται σε οικιακή ατμοσφαιρική ρύπανση από στερεά καύσιμα μαγειρέματος, ανέφεραν οι συντάκτες της μελέτης.
Μεταξύ 1990 και 2021, ο αριθμός των θανάτων που σχετίζονται με τη ρύπανση αυξήθηκε από 685.000 σε 741.000 στην περιοχή, δήλωσε το IHME.
Η Νότια Ασία είχε το επόμενο υψηλότερο ποσοστό, με 53,2% των ανθρώπων να εκτίθενται το 2021.
Εν τω μεταξύ, στην κεντρική και ανατολική Ευρώπη και στην κεντρική Ασία, το ποσοστό αυτό ήταν 7,5%. Στις χώρες υψηλού εισοδήματος, ήταν μόλις 0,4 τοις εκατό.
Οι ερευνητές ανέφεραν ότι τα αποτελέσματα υπογραμμίζουν τη σημασία της βοήθειας των "κοινωνιών που δεν διαθέτουν επαρκείς πόρους" για τη μετάβαση σε καθαρότερες πηγές ενέργειας. Αυτό θα μπορούσε να περιλαμβάνει την έρευνα και ανάπτυξη νέων τεχνολογιών, την επιδότηση συσκευών που χρησιμοποιούν καθαρή ενέργεια, την επιβολή περιορισμών στις εκπομπές, την παροχή κινήτρων για επενδύσεις του ιδιωτικού τομέα και εκστρατείες ευαισθητοποίησης του κοινού.
"Τέτοιες πρωτοβουλίες είναι ζωτικής σημασίας για τον μετριασμό των κινδύνων για την υγεία και την προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης, βελτιώνοντας τελικά την ποιότητα ζωής και τα αποτελέσματα της υγείας εκατομμυρίων ανθρώπων", ανέφεραν οι συντάκτες της μελέτης.