To Γενικό Δικαστήριο της ΕΕ απέρριψε με σημερινή του απόφαση προσφυγή της Ryanair κατά της απόφασης της Κομισιόν για τη συμβατότητα με το δίκαιο της Ένωσης του καθεστώτος ενισχύσεων στη Γαλλία για στήριξη, στο πλαίσιο της πανδημίας Covid-19, των γαλλικών αεροπορικών εταιρειών.
Συγκεκριμένα, το ΓΔΕΕ έκρινε ότι "είναι σύμφωνη με το δίκαιο της Ένωσης η αναστολή καταβολής φόρων την οποία αποφάσισε η Γαλλία για τη στήριξη, στο πλαίσιο της πανδημίας Covid-19, των αεροπορικών εταιρειών που κατέχουν άδεια των γαλλικών αρχών. Το εν λόγω καθεστώς ενισχύσεων είναι πρόσφορο για την επίτευξη του σκοπού της επανορθώσεως των οικονομικών ζημιών που προκάλεσε η πανδημία Covid-19 και δεν εισάγει δυσμενή διάκριση".
Αναλυτικά, το ΓΔΕΕ επιβεβαιώνει, αφενός, ότι η πανδημία Covid-19 και τα μέτρα περιορισμού των μεταφορών και περιορισμού της κυκλοφορίας που θέσπισε η Γαλλία προς αντιμετώπισή της συνιστούν, στο σύνολό τους, έκτακτο γεγονός κατά την έννοια του άρθρου 107, παράγραφος 2, στοιχείο βʹ, ΣΛΕΕ, το οποίο προκάλεσε οικονομικές ζημιές στις αεροπορικές εταιρίες που δραστηριοποιούνται στη Γαλλία.
Κατά το ΓΔΕΕ, δεν αμφισβητείται ομοίως ότι ο σκοπός της αναστολής καταβολής των φόρων είναι πράγματι η επανόρθωση των ζημιών αυτών.
Επιπλέον το ΓΔΕΕ διαπιστώνει, αφετέρου, ότι η πρόβλεψη αναστολής καταβολής των φόρων μόνον υπέρ των αεροπορικών εταιριών που κατέχουν άδεια των γαλλικών αρχών αποτελεί πρόσφορο μέτρο για την επίτευξη του σκοπού της επανορθώσεως των ζημιών που προκλήθηκαν από το εν λόγω έκτακτο γεγονός.
Συναφώς, το ΓΔΕΕ υπογραμμίζει ότι, βάσει του κανονισμού 1008/2008, η κατοχή άδειας των γαλλικών αρχών σημαίνει, στην πράξη, ότι οι αεροπορικές εταιρείες έχουν την κύρια εγκατάστασή τους στο γαλλικό έδαφος και υπόκεινται στην οικονομική εποπτεία και τον έλεγχο φερεγγυότητας των γαλλικών αρχών.
Κατά το ΓΔΕΕ, οι διατάξεις του εν λόγω κανονισμού προβλέπουν αμοιβαίες υποχρεώσεις μεταξύ των γαλλικών αρχών και των αεροπορικών εταιρειών οι οποίες κατέχουν άδεια των εν λόγω αρχών και, επομένως, θεσπίζουν έναν ειδικό και σταθερό δεσμό μεταξύ τους ο οποίος ανταποκρίνεται δεόντως στις προϋποθέσεις του άρθρου 107, παράγραφος 2, στοιχείο βʹ, ΣΛΕΕ.
Όσον αφορά τη συμφωνία της αναστολής καταβολής των φόρων με την αρχή της αναλογικότητας, το ΓΔΕΕ υπογραμμίζει, περαιτέρω, ότι οι επιλέξιμες για το καθεστώς ενισχύσεων εταιρείες είναι αυτές που πλήττονται περισσότερο από τα μέτρα περιορισμού των μεταφορών και περιορισμού της κυκλοφορίας που θέσπισε η Γαλλία.
Αντιθέτως, η επέκταση της εν λόγω αναστολής καταβολής σε μη εγκατεστημένες στη Γαλλία εταιρείες δεν θα καθιστούσε δυνατή την επίτευξη, με την ίδια ακρίβεια και χωρίς κίνδυνο υπεραντιστάθμισης, του σκοπού της επανορθώσεως των οικονομικών ζημιών που υπέστησαν οι αεροπορικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στη Γαλλία.
Υπό το πρίσμα των ανωτέρω διαπιστώσεων, το ΓΔΕΕ κρίνει ότι ο σκοπός της αναστολής καταβολής των φόρων ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις της παρεκκλίσεως την οποία προβλέπει το άρθρο 107, παράγραφος 2, στοιχείο βʹ, ΣΛΕΕ και ότι οι όροι για τη χορήγηση της εν λόγω ενισχύσεως δεν βαίνουν πέραν του μέτρου που είναι αναγκαίο για την επίτευξη του σκοπού αυτού. Επομένως, το εν λόγω καθεστώς δεν συνιστά ούτε διάκριση απαγορευόμενη βάσει του άρθρου 18, πρώτο εδάφιο, ΣΛΕΕ.
Επιπλέον το ΓΔΕΕ απορρίπτει τον λόγο ακυρώσεως κατά τον οποίο η Κομισιόν υπέπεσε σε πρόδηλη πλάνη κατά την εκτίμηση της αξίας του πλεονεκτήματος που χορηγήθηκε στις αεροπορικές εταιρίες οι οποίες τυγχάνουν της αναστολής καταβολής των φόρων.
Το ΓΔΕΕ διαπιστώνει ότι το ονομαστικό ποσό που αντιστοιχεί στις ζημιές τις οποίες υπέστησαν οι δικαιούχοι της αναστολής καταβολής των φόρων είναι, κατά πάσα πιθανότητα, υψηλότερο από το συνολικό ονομαστικό ποσό της αναστολής, οπότε είναι σαφές ότι αποκλείεται ο κίνδυνος υπεραντιστάθμισης.
Επιπλέον, το ΓΔΕΕ υπογραμμίζει ότι η Κομισιόν έλαβε υπόψη τις δεσμεύσεις της Γαλλίας να της παράσχει λεπτομερή μεθοδολογία όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο το εν λόγω κράτος μέλος προτίθεται να προσδιορίσει, εκ των υστέρων και για κάθε δικαιούχο, το ύψος των ζημιών που σχετίζονται με την κρίση που προκάλεσε η πανδημία, γεγονός το οποίο συνιστά επιπλέον εγγύηση για την αποφυγή οιουδήποτε κινδύνου υπεραντιστάθμισης.
Τέλος, το ΓΔΕΕ απορρίπτει ως αβάσιμο τον λόγο ακυρώσεως που στηρίζεται σε προβαλλόμενη παράβαση της υποχρεώσεως αιτιολογήσεως και διαπιστώνει ότι παρέλκει η εξέταση του βασίμου του λόγου ακυρώσεως ο οποίος στηρίζεται σε προσβολή των διαδικαστικών δικαιωμάτων που απορρέουν από το άρθρο 108, παράγραφος 2, ΣΛΕΕ.
Παρόμοια απόφαση και για τις σουηδικές αεροπορικέςTo Γενικό Δικαστήριο της ΕΕ απέρριψε επίσης με σημερινή του απόφαση προσφυγή της Ryanair κατά απόφασης της Κομισιόν για ενισχύσεις της Σουηδίας για τη στήριξη σουηδικών αεροπορικών εταιρειών στο πλαίσιο της πανδημίας Covid-19.
Το ΓΔΕΕ έκρινε ότι "είναι σύμφωνο με το δίκαιο της Ένωσης το καθεστώς εγγυήσεων δανείων το οποίο θέσπισε η Σουηδία για τη στήριξη, στο πλαίσιο της πανδημίας Covid-19, των αεροπορικών εταιρειών που κατέχουν άδεια των σουηδικών αρχών και το οποίο σκοπεί στην άρση της σοβαρής διαταραχής της οικονομίας του εν λόγω κράτους μέλους".
"Το επίμαχο καθεστώς θεωρείται ότι θεσπίστηκε προς το συμφέρον της Ένωσης", αναφέρει το ΓΔΕΕ.
Αναλυτικά το ΓΔΕΕ επιβεβαιώνει, αφενός, ότι ο σκοπός του καθεστώτος εγγυήσεων δανείων ανταποκρίνεται στις προϋποθέσεις του άρθρου 107, παράγραφος 3, στοιχείο β΄, ΣΛΕΕ, στο μέτρο που το καθεστώς σκοπεί πράγματι στην αντιμετώπιση σοβαρής διαταραχής της σουηδικής οικονομίας λόγω της πανδημίας Covid-19, και πιο συγκεκριμένα στην αντιμετώπιση των σημαντικών επιπτώσεων της πανδημίας στον τομέα των αεροπορικών μεταφορών στη Σουηδία και, συνακόλουθα, στην αεροπορική εξυπηρέτηση του εδάφους του εν λόγω κράτους μέλους.
Το ΓΔΕΕ διαπιστώνει, αφετέρου, ότι ο περιορισμός του καθεστώτος εγγυήσεων δανείων στις αεροπορικές εταιρείες, οι οποίες κατέχουν άδεια των σουηδικών αρχών, είναι κατάλληλος για την επίτευξη του σκοπού της άρσης της σοβαρής διαταραχής της σουηδικής οικονομίας.
Συναφώς, το ΓΔΕΕ υπογραμμίζει ότι, βάσει του κανονισμού 1008/2008, η κατοχή άδειας των σουηδικών αρχών σημαίνει, στην πράξη, ότι οι αεροπορικές εταιρείες έχουν την κύρια εγκατάστασή τους στο σουηδικό έδαφος και υπόκεινται στην οικονομική εποπτεία και τον έλεγχο φερεγγυότητας των σουηδικών αρχών.
Σύμφωνα με το ΔΕΕ, οι διατάξεις του εν λόγω κανονισμού προβλέπουν αμοιβαίες υποχρεώσεις μεταξύ των σουηδικών αρχών και των αεροπορικών εταιριών οι οποίες κατέχουν άδεια των εν λόγω αρχών και, επομένως, θεσπίζουν έναν ειδικό και σταθερό δεσμό μεταξύ τους ο οποίος ανταποκρίνεται δεόντως στις προϋποθέσεις του άρθρου 107, παράγραφος 3, στοιχείο βʹ, ΣΛΕΕ.
Όσον αφορά τη συμφωνία του καθεστώτος εγγυήσεων δανείων με την αρχή της αναλογικότητας, το Γενικό Δικαστήριο υπογραμμίζει, περαιτέρω, ότι οι επιλέξιμες για το καθεστώς ενισχύσεων εταιρείες συμβάλλουν στην τακτική εξυπηρέτηση της Σουηδίας, τόσο για τη μεταφορά επιβατών όσο και τη μεταφορά φορτίου, κατ’ αντιστοιχία προς τον σκοπό της διασφάλισης της συνδεσιμότητας της Σουηδίας. Αντιθέτως, η επέκταση του καθεστώτος ενισχύσεων σε μη εγκατεστημένες στη Σουηδία εταιρείες δεν θα καθιστούσε δυνατή την επίτευξη του εν λόγω σκοπού.
Λαμβάνοντας υπόψη όλες τις επίμαχες περιπτώσεις, το Γενικό Δικαστήριο επιβεβαιώνει, επιπλέον, ότι η Κομισιόν δεν υπέπεσε σε πλάνη εκτιμήσεως καθόσον έκρινε ότι το επίμαχο καθεστώς ενισχύσεων δεν έβαινε πέραν του αναγκαίου μέτρου για την επίτευξη του επιδιωκόμενου από τις σουηδικές αρχές σκοπού, ο οποίος καθίστατο ζωτικής σημασίας, δεδομένου ότι, στα τέλη Μαρτίου 2020, το εν λόγω κράτος είχε διαπιστώσει πτώση σε ποσοστό περίπου 93 % της εναέριας επιβατικής κίνησης στους τρεις βασικούς αερολιμένες της Σουηδίας.
Υπό το πρίσμα των ανωτέρω διαπιστώσεων, το Γενικό Δικαστήριο κρίνει ότι ο σκοπός του καθεστώτος εγγυήσεων δανείων ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις της παρεκκλίσεως την οποία προβλέπει το άρθρο 107, παράγραφος 3, στοιχείο βʹ, ΣΛΕΕ και ότι οι όροι για τη χορήγηση της εν λόγω ενισχύσεως δεν βαίνουν πέραν του μέτρου που είναι αναγκαίο για την επίτευξη του σκοπού αυτού. Επομένως, το εν λόγω καθεστώς δεν συνιστά ούτε διάκριση απαγορευόμενη βάσει του άρθρου 18, πρώτο εδάφιο, ΣΛΕΕ.
Το ΓΔΕΕ απορρίπτει τον λόγο ακυρώσεως σύμφωνα με τον οποίο η Κομισιόν παρέβη την υποχρέωση που υπέχει περί σταθμίσεως των ευεργετικών αποτελεσμάτων της ενισχύσεως με τα αρνητικά αποτελέσματά της επί των όρων των εμπορικών συναλλαγών και επί της διατηρήσεως ανόθευτου ανταγωνισμού και συναφώς επισημαίνει ότι τέτοια στάθμιση δεν απαιτείται από το άρθρο 107, παράγραφος 3, στοιχείο β΄, ΣΛΕΕ, δεδομένου ότι τα μέτρα ενισχύσεως τα οποία θεσπίζονται για την άρση σοβαρής διαταραχής της οικονομίας κράτους μέλους, όπως το επίμαχο καθεστώς εγγυήσεων δανείων, θεωρείται ότι θεσπίζονται εν τέλει προς το συμφέρον της Ένωσης, εφόσον είναι αναγκαία, κατάλληλα και σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας.
Τέλος, το ΓΔΕΕ απορρίπτει ως αβάσιμο τον λόγο ακυρώσεως που στηρίζεται σε προβαλλόμενη παράβαση της υποχρεώσεως αιτιολογήσεως και διαπιστώνει ότι παρέλκει η εξέταση του βασίμου του λόγου ακυρώσεως, ο οποίος στηρίζεται σε προσβολή των διαδικαστικών δικαιωμάτων που απορρέουν από το άρθρο 108, παράγραφος 2, ΣΛΕΕ.